Nüfus kayıtlarının demografik analizler amacıyla kullanılması üzerine bir çalışma

Abstract

Bu çalışma bilgisayar desteği altında nüfus kayıtlarından demegrafik ölçülerin hesaplanabilme olanaklarını araştırmak, bunun için bir veri kütlüğü oluşturmak ve bir örnek üzerinde bazı ölçülerin nasıl hesaplanabildiğini göstermek amacı ile yapılmıştır. Çalışmada örnek olarak İzmir Nüfus Müdürlüğünde bulunan nüfus kütüklerinden tesadüfen seçilen Zeytinlik Mahallesine ait iki kütük alınmıştır.Kütükteki bilgiler uygun bir şekilde kodlanan bilgisayara aktarılmış ve PL/I dilinde yazılan bir programla araştırmada konu edilen demografik ölçüler hesaplanmıştır. Hesaplamalar sonunda : 1.Tüm kadın yaş gruplarında kadın başına düşen ortalama sayısının 1,70 olduğu, 2.Evlilik süresinin 0-5,6-10,11-15,16-20 ve 21+ Şeklinde sınıflandırılmasından sonra bu sınıflardaki kadın başına ortalama çocuk sayısının 0,80 ile 3,10 arasında değiştiği, 3.Kaba bir doğurganlık ölçüsü olan Çocuk Kadın oranının yaklaşık 1,44 olduğu, 4. Annelerin yaklaşık %93 'ünün 1-4 çocuk edinme eğilimi gösterdikleri, 5.Erkelerin çoğunlukla 20-29, kadınların ise 15-24 yaş arasında evlendikleri, 6.Evliliklerdeki yaş farkı tercihinin çoğunlukla 3-7 yaş arasında değiştiği, sonuçlarına varılmıştır. Aslında nüfus kütüklerini kullanarak demografik ölçülerin elde edilmesi konusunda bir ön çalışma niteliğini taşıyan bu araştırmada, veri denetimine hata kontrolü yönünden azami özen gösterilmişse de bu konuda ayrıntılı çalışmaların yapılması yerinde olacağı kanısına varılmıştır.Bunun dışında büyükÇapta bir araştırmanın planlanması halinde, kütüklerin örneklenmesi kaçınılmaz olduğundan, örnekleme planında kütüklerin ait oldukları mahallelerin sosyal ve ekonomik yapısının dikkate alınması gerekmektedir.