Sera domates üretiminde aşı uygulaması ile elde edilen çift kök sistemine sahip domateslerin verim ve kalite yönünden üstünlükleri üzerine bir araştırma

Abstract

V. ÖZET 1984-1985 sonbahar üretim döneminde Alanya İlçesi Oba Köyü'ndeki earn seralarda yapılan bu çalışmalarda, sera domates üretiminde aşı uygulanması ile elde edilen çift kök sistemine sahip domateslerin ürün ve kalite yönünden farklı lıkları araştırılmıştır. Araştırmada, son yıllarda oldukça geniş alanlarda yetiştiriciliği yapılan F_JL5Q çeşidi kullanılmıştır* 15 x 15 ebadındaki naylon torbaların yarı sına çift bitki, diğer yarısına ise tek bitki dikilmiştir* Çift bitki bulunan torbadaki bitkilerin gövdeleri kurşun kalem kalınlığına gelince, asmalarda uygulanan îngiliz dil- cikli kalem aşısına benzer bir aşı usulü ile aşılanmışlar ve aşı yeri selofent bantla hafifçe sarılmıştır* Deneme, her parselde 10 bitki olacak şekilde 4 tekerrürlü olarak tesadüf parselleri deneme devresine göre kurulmuştur* Esas üretim yerine dikilmiş olan aşılı bitki lerde, aşının tuttuğuna emin olduktan sonra selofant bant çözülmüş ve aşı yerinin 2-3 parmak üzerinden bitkinin biri si kesilmiştir. Daha sonra bitkinin tümünde 8.salkımdan sonra `tepe alma` işlemi yapılmıştır* Denemeden elde edilen sonuçlar şunlardır : 1. Sera domates üretiminde, aşı uygulaması ile elde edilen aşılı bitkilerden, şahit bitkilere nazaran önemli olmakla beraber ürün artışı sağlanmıştır* 2. Sera domates üretiminde aşılı bitkilerin kul lanılması ile, kontrol bitkilerine nazaran nisbeten erkenciliğin sağlanabileceği saptan mıştır* - 8 -3. Sera domates üret ininde aşılama uygulaması ile amaçlanan kalite artışında; ( ki deneme mizde meyve ağırlığının artması şeklinde dü şünülmüştür) istatiksel bir değişimin olmadığı saptanmıştır* Yapılmış olan literatür araştırmaları sonucunda domates üretiminde aşı metodunun, nema t od ve bazı raantari hastalıklara karşı garantili bir yetiştirme yöntemi olduğu belirtilmiş ise de, açıkta geniş çapta yapılan yetiştirme ler için ekonomik olmadığı saptanmıştır* Çünkü Hollanda'da aşılı domates fidelerinin fiyatının, normal fidelere naza ran 2-3 kat daha pahalı olduğu ve yine Hollanda* da yalnız aşılı domates fidesi yetiştiren ve bunları satan işletmele rin bulunduğu bildirilmiştir* - 9 -?VERİM (gr7 bit ki) 1200 1100 1000 HASAT DÖNEMLERİ _1^ Şekil 1. Aşılı ve Şahit bitkide hasat süresince bftkf başına ortalama verim değişimi. -10 -VERİM (gr/bitki) 3600 3300 3000 2700 2400 2100 1800 15Q0- 1200 900-. 600 300 yAl A B 7/ m WL<**> D şahit (aşısız) ^ Sekil. 2. Aşılı ve şahit bitkilerde hasat süresince bitki basına orta lama eklemeli verimrenn^'de^fşTmît i- 11 -150.. 100 50 ORT. MEYVE A?IRLI?I (gr) ^ ı sahit(aşısız) ^aŞ.l, m 'A 'A B D - E F >£Gerıel ortalama değerleri Şekil. 3.' Aşılı ve şahit bitkilerde hasat süresince ortalama meyve ağırlıklarının değişimi. - 12 -

VI. SUMMARY In 1984-1985 in Auttumn in Alanya Oba village in greenhouses (studies on the grafting of tomatoes to get double root) the tomatoe plants which were grafted to get double roo«s were studied to find out the differences in product and quality* I our studies F 150 type which is widely used is used* In twenty five size 15 x 15 cm. nylon sacks double plants were planted and in other twenty five one plants is planted. When the double plants become as thick as a pencil they are grafted with grafting knife as English type on vine and tied after gratting, with thin rubber bands. Trial was set as four plats each had ten plants. The plats were desigred as trial system. After they were transplanted being sure its completed the bandages removed and one of the plants was cat 3-4 cm. above the graft. Then the top of all the plants after the 8th branch were cut off. Here are the results of our study. 1. In greenhouses the grafted plants are more productive than the non grafted plants. 2. It's observed that grafted plants can be harvested earlier than the others. 3. In my studies I observed that the fruit of grafted plants were not larger in size than the other. Although in books it's considered that grafting tomatoes on rootstocks resistance to corky and nematod it's observed that it's impossible to apply it in large fields. However there are lots of companies in Holland growing grafted plants they are still twice or three times expensive than the normal plants. - 13 -