Piyasadaki margarinlerin trans yağ asidi niceliği ve kan kolesterolü üzerine etkisi
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
ÖZET Son yıllarda diyet bileşenlerinin ve özellikle trans yağ asitleri açısından önemli bir kaynak olan hidrojene bitkisel yağların tüketiminin beslenme ve sağlık üzerine etkileri konusunda çalışmalar yapılmakta, çeşitli yağlarda ve gıdalarda bulunma oranlan ile günlük diyetle alım miktarları hesaplanmakta ve çoğu ülkede bir numaralı ölüm nedenini oluşturan koroner kalp hastalığı ile ilişkisi incelenmektedir. Bu çalışma iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Birinci aşamada margarin, pastacılıkta ve kızartmada kullanılan hidrojene bitkisel yağ, bitkisel sıvı yağ, tereyağı ve diğer hayvansal yağlar olmak üzere toplam 26 çeşit yağın gaz-sıvı kromatografisi ile cis ve trans yağ asiti kompozisyonları belirlenmiştir. İkinci bölümde ise 24 ile 6/ yaşlar arasında 21 kadın ve 30 erkekten oluşan deneklerin diyet kayıtlarından hesaplanan besin öğesi alımlarının ve yağ asiti bileşimlerinin kan bulguları üzerine etkisi incelenmiştir. Margarinlerde ve bitkisel yağların hidrojenasyonu ile elde edilen diğer yağlarda başlıca trans yağ asiti grubunu oluşturan trans oktadesenoik asit oranı yumuşak tip margarinlerde % 1.1-14.2, sert tip margarinlerde % 14.7-19.1, pastacılık yağlarında % 11.2-13.3, kızartma yağında % 7.3, tereyağlarında % 1.9-2.8, kuyruk yağında % 3.2 ve tavuk suyu yağında % 0.2 olarak bulunmuştur. Bitkisel sıvı yağların hiçbirinde trans oktadesenoik asite rastlanmamıştır. 9-trans 12-trans oktadekadienoik asit oranı margarinlerde % 0-0.8, pastacılık yağlarında % 0.2-0.6, kızartma yağında % 0.4, tereyağlarında % 0.1-0.2 ve kuyruk yağında % 0.4'tür. Tavuk suyu yağında 18:2 9t, I2t'a rastlanmamıştır. Yumuşak tip margarinlerin sert tip margarinlere oranla daha düşük konsantrasyonlarda trans yağ asiti ve daha yüksek konsantrasyonlarda linoleik asit içerdiği gözlenmiştir. Margarinlerin yüksek trans yağ asiti konsantrasyonları ile düşük elzem yağ asitleri konsantrasyonları arasında yüksek korelasyon bulunmuştur (P < 0.05, r= -0.96). Bu çalışmada, deneklerin trans yağ asiti alım miktarı yalnızca trans yağ asiti içerdiği bilinen yağlar ve bileşiminde bu yağların bulunduğu gıdalardan hesaplanmış olduğundan tüketilen toplam trans yağ asiti miktarımyansıtmamış, bu nedenle trans yağ asiti alımının kan bulguları üzerine etkili olmadığı gözlenmiştir. Enerji, karbonhidrat, tekli ve çoklu doymamış yağ asitleri gibi bazı diyet bileşenleri ile kan bulguları arasında istatistiksel açıdan önemli ilişkiler bulunmasına karşın, yüksek korelasyonlar elde edilememiştir. Toplam kolesterol ve LDL kolesterol değerleri arasında kuvvetli pozitif korelasyon olduğu gözlenmiştir (P < 0.01, r= 0.906). ABSTRACT In recent years, the influence of diet and the intake of hydrogenated vegetable oils which are the main sources of trans fatty acids, on human nutrition and health has been greatly emphasized by most studies. The trans fatty acid composition of various fats and food items have been determined and the daily intake of trans fatty acids has been calculated to assess their relation to coronary heart disease, which is the number one cause of mortality in many countries. In this study, the cis and trans fatty acid composition of 26 different fat samples including margarine, hydrogenated vegetable oils used in baking and frying, vegetable oil, butter and animal fats were analyzed by gas-liquid chromatography and the influence of nutrient intakes, calculated from dietary records of 5 1 subjects, on blood pressure, lipid and cholesterol concentrations were determined. The level of trans octadecenoic acid, the principal trans group in margarines and other fats produced by hydrogenation of vegetable oils, was 1.1-14.2 % in tub margarines, 14.7-19. 1 % in print margarines, 1 1.2-13.3 % in hydrogenated vegetable oils used in baking, 7.3 % in hydrogenated vegetable oil used in frying, 1.9-2.8 % in butter, 3.2 % in lamb fat (tallow) and 0.2 % in chicken fat. None of the vegetable oil samples contained trans octadecenoic acid. The level of 9-trans, 12-trans octadecadienoic acid was 0-0.8 % in margarines, 0.2-0.6 % in baking fats, 0.4 % in frying fats, 0. 1-0.2 % in butter and 0.4 % in tallow. 18:2 9t, 12t was not detected in chicken fat. Generally, higher concentrations of trans fatty acid and lower concentrations of Iinoleic acid were detected in tub margarine samples. In margarine samples, the high concentration of trans fatty acids was strongly correlated with the low concentration of essential fatty acids (P<0.05, r= -0.96). In this study, the intake of trans fatty acids was not found to be associated with blood pressure, lipid and cholesterol concentrations. Although statistically significant relations between some nutrients and blood pressure, lipid and cholesterol concentrations were observed, strong correlations were not obtained. A strongpositive correlation was found between total cholesterol and LDL-cholesterol values (P < 0.01, r= 0.906).
Collections