Satsuma mandarininde (citrus unshiu marc.) infloresenz tipleri ve bunların meyve verim ve kalitesine etkileri üzerinde araştırmalar

Abstract

ÖZET SATSUMA MANDARİNİNDE (Citrus unshiu Marc.) İNFLORESENZ TİPLERİ VE BUNLARIN MEYVE VERİM VE KALİTESİNE ETKİLERİ ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR IQBAL, Nasar Doktora Tezi, Bahçe Bitkileri Bölümü Tez Yöneticisi: Prof Dr. İsmail KARAÇALI 13 Ekim, 2000, 91 Sayfa 1997-1999 yıllarında Bahçe Bitkileri Bölümü Ege Üniversitesi'nde yürütülen bu çalışmada Troyer sitranjı, Turunç ve Üçyapraklı anaçları üzerine aşılanmış satsuma mandarininde infloresenz tiplerinin meyve kalitesine etkileri araştırılmıştır. Meyve kabuk rengi (L,a,b, a/b) ve kabuk elektriksel geçirgenliği (EC) ile ilgi veriler sadece 1998'de ve Gibberellin benzeri maddelerin aktivitesi 1999'da incelenirken bunlar dışında çiçeklenme, beslenme durumu ve kalite öğelerine etkileri 1997 ve 1998'da incelenmiştir. Yaprak % N, P, K, ve Mg içeriği 6-7 aylık bahar sürgün yapraklarında (BY) yaşlı yapraklara (YY) (bir yaşından daha büyük) göre önemli derecede yüksek iken % Ca içeriği YY'da BY'ya göre yüksek bulunmuştur. 1998'de çiçeklenme 1997 'ye göre, çiçeklenmeden önceki dönemin sıcaklığına bağlı olarak iki hafta erken başlamıştır. Bu yıllarda yapraklı (YL) ve Yapraksız (YS) infloresenz oranın % sırasıyla 27.05 ve 82.95; 11.89 ve 88.11 olarak saptanmıştır. YL infloresenzlerde yumurtalık taze ağırlığı YS'a göre önemli derecede yüksek bulunmuştur. Gibberellin bezeri maddelerin aktivitesi de YL meyvelerde YS'a oranla fazla olduğu ancak meyve tutumu açısından farkların önemsiz olduğu belirlenmiştir. Meyve ağırlığı, çapı, ve yüksekliği gibi özellikler YL meyvelerde YS'a oranla fazla bulunmuştur. Meyve kabuk rengi (L,a,b, a/b oranı), meyve özgül ağırlığı ve % kabuk EC yapraksız meyvelerde YL'ya göre önemli derecede yüksek iken kabuk kalınlığı ve kabuk indeksi YL'da YS'a oranla yüksek bulunmuştur. YS infloresenz meyvelerinde % meyve suyu miktarı ve vitamin C içeriği YL'ya göre önemli derecede yüksek bulunmuştur. Anahtar sözcükler: Yapraklı ve yapraksız infloresenz, Gibberellin, Satsuma mandarin, Meyve kalitesi, Beslenme durumu

VII ABSTRACT EFFEECT OF INFLORESCENCE TYPES ON PRODUCTIVITY AND QUALITY OF SATSUMA MANDARIN (Citrus unshiu Marc.) IQBAL, Nasar Ph. D. Horticulture Supervisor: Prof. Dr. Ismail KARAÇALI 13 October, 2000, 91 Pages Present studies were envisaged to determine the effect of inflorescence pattern on the fruit productivity and quality of satsuma mandarin grafted on Troyer citrange, Sour orange and Trifoliate orange rootstocks in the orchard of the Department of Horticulture, Ege University, Izmir, Turkey. Observations regarding nutritonal status of leave and fruit quality chacteristics were determined in 1997 and 1998 except peel color and peel electrical conductivity (EC) in 1998 and gibberellin like compounds in 1999. Nutritional status of the trees indicated that significantly higher N, P, K, and Mg % were present in the spring cycle leaves (SL) as compared with old leaves (OL) but reverse was true for Ca %. Flowering in 1998 was realized 2 weeks earlier than in 1997, and leafy and leafless inflorescence for both year was 27.05 % and 82.95 %; and 1 1.89 % and 88.05 %, respectively. Fresh ovary weight of about to open leafy flowers was signficantly higher than leafless ones. Gibberellin like compounds activities in leafy fruits in July were higher than that of leafless fruits but difference regarding fruit set was found non significant. Physical fruit quality characteristicks such as fruit weight, diameter and height for leafy fruits were significantly higher as compared with leafless fruits. Fruit peel color (L, a, b, and a/b), specific gravity and % peel electrical conductivity was significantly higher in leafless fruits than that of leafy fruits but the peel thickness and peel thickness index were higher for leafy fruits than that of leafless ones. Fruit internal quality parameters such as fruit juice % and vitamin C contents were significantly higher in leafless fruits as compared with leafy ones. Keywords: Leafy and leafless inflorescence, Gibberellin, Satsuma mandarin, Fruit quality, Nutritional status