Toprakta potasyum tayininde kullanılan bazı kimyasal ve biyolojik yöntem sonuçlarının doğal radyoaktif potasyum (K40) ölçümleriyle karşılaştırılması

Abstract

ÖZET TOPRAKTA POTASYUM TAYİNİNDE KULLANILAN BAZI KİMYASAL VE BİYOLOJİK YÖNTEM SONUÇLARININ DOĞAL RADYOAKTİF POTASYUM (K40) ÖLÇÜMLERİYLE KARŞILAŞTIRILMASI ÇOLAK, Bihter Yüksek Lisans Tezi, Toprak Bölümü Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Rafet KILINÇ Ağustos 2003, 46 sayfa Toprakta K tayininde kullanılan yöntemlerin sonuçlarını K-40 ölçümleriyle karşılaştırmak amacıyla yapılan bu çalışmada 1 N HNO3 ve %48 HF+%72 HCIO4 dışındaki kimyasal yöntemlerden ve K fiksasyon çalışmalarından sonuç alınamamıştır. %48 HF+%72 HCIO4 yöntemi K- 40 yoluyla saptanan total K' un %75' ini, 1 N HNO3 yöntemi ise %57'sini ölçebilmiştir. Bu bulgular toprakta total K tayininin K-40 ölçümleriyle yapılması gerektiğini ortaya koymuştur. Neubauer yöntemi total K' un %2.5-3.0 kadarını 1 N HN03 yöntemi ise %6' sim vermektedir. Bu yüzdelerden yararlanarak toprakların total K kapsamları tahmin edilebilir. Bu araştırma K-40 ölçümlerinin toprak verimliliği ve bitki besleme konularında başarıyla kullanılabileceğini ortaya koymuştur. Anahtar Kelimeler: Toprak, K-40, K belirleme metotları, bitki besleme.

VII ABSTRACT COMPARISON OF THE CHEMICAL AND BIOLOGICAL K DETERMINATION METHODS WITH THE NATURALLY RADIOACTIVE POTASSIUM (K-40) MEASUREMENTS IN SOILS ÇOLAK, Bihter Msc. in Agriculture Eng. Supervisor: Prof. Dr. Rafet KILINÇ August 2003, 46 pages The main objective of this research work is to compare the results of K determination methods with the K-40 measurements in soils. The results of % 48 HF+ % 72 HC104 and IN HN03 methods are equal respectively to 75 and 57 percent of total and non exchangeable K contents of the soils which were determined by radiometric method. The other chemical methods and K fixing capacity studies have not yielded acceptable results. These findings suggest that the total K contents of soil should be determined by y spectroscopy method. 1 N HNO3 and the Neubauer's results were found equal to % 6 and % 2.5-3.0 of total K contents of the soils determined by K-40 measurements. Using these percentages it is possible to guess the total K contents of soils. This research suggests that the K-40 measurements method can be successfully used in the field of soil fertility and plant nutrition. Keywords: Soil, K-40, K determination methods, plant nutrition.