Ege Denizi`nde barbunya (Mullus barbatus L.), bakalyaro (Merluccius merluccius L.), çipura (Sparus aurata L.), levrek (Dicentrarchus labrax L.) populasyonlarında genetik varyosyanların araştırılması

Abstract

m ÖZET EGE DENtZİ'NDE BARBUNYA (Mullus barbatus L.% BAKALYARO {Merlucdus merhtccius L.),ÇİPURA (Sparus aurata L.), LEVREK (Dicentrarchus labrax L.) POPULASYONLARINDA GENETİK VARYASYONLARIN ARAŞTIRILMASI GÜNDOĞDU, Ertuğrul Doktora Tezi, Su Ürünleri Ana Bilim Dalı Tez Yöneticileri: Pro£ Dr. Tuncay K3NACIGİL Haziran 2004, 56 sayfa Çalışmanın amacı, Akdeniz'in doğu kısımlarında yaşayan barbunya, bakalyaro, levrek ve çipura türleri üzerinde yapılan populasyon çalışmalarının ileride kullanımı için polimorfîk karakteristikleri açığa çıkarmak ve bu türler üzerinde uygulanan ve geniş ölçüde yapılan balık yetiştiriciliğinin gelişmesine bağlı, doğa ve kültür populasyonlanndaki açığa çıkmamış değişikliklerin izlenmesidir. Çalışmada barbunya, bakalyaro, levrek ve çipura örnekleri, Ege Denizi'nin güney ve kuzey bölümlerinden, son iki türün örnekleri aynı zamanda balık çiftliklerinden toplanmıştır. Kas ve karaciğer dokuları, standart nişasta jeli elektroforez işlemine tutulmuş ve dokuz enzim için boyanmıştır. Barbunyalar için, enzim lokusu EST-1* (dört allel) ve GPD* (3d allel) açık bir şekilde polimorfik iken, bakalyaroda, herIV biri 3d allelli olmak üzere, dört polîmorfîk lokus ( IDHP-2*, PGI-1*, PGI-2* ve PGI-3*) tanımlanmıştır. Levrekte ise, yalnızca IDHP-2* lokusu polimorfik olarak görünürken, çipurada GPD* lokusu (üç allel), IDHP-2* (dört allel), PGI-2* (üç allel), PGI-3* (iki allel) tanımlanmıştır. Sadece barbunyadaki GPD* lokusunda bulunan allel frekansları, kuzey ve güney örnekleri arasında farldılıklar gösterirken, buna karşılık doğa ve kültür balıklan arasında belirgin bir farklılık gözlemlenmemiştir. Tanımlanan varyasyonlar, özellikle çipura ile ilgili olanları, Ege Denizi'nde ve başka yerlerdeki yetiştiricilik aktivitelerine bağıntılı genetik kompozisyonda oluşabilecek değişikleri, gelecekte izleyebilmek amacıyla, bilgi yardımı sağlamış olacaktır. Anahtar kelimeler: Populasyon genetiği, Ege denizi, barbunya (Mıdlus barbatus L-X bakalyaro {Msrlvccius merhıccivs L.), çipura {Spams aurata L.), levrek (Dicentrarckus labrax L.).

ABSTRACT STUDIES ON GENETIC VARIATION OF RED MULLET (Mullus barbatus L.) BAKE(Merluccius merluccius L.), SEA BREAM (Sparus aurata L.) AND SEA BASS (Dicentrarchus labrax L.) POPULATIONS IN THE AEGEAN SEA GÜNDO?DU,Ertugrul PhJD in Faculty of Fisheries Supervisors: Pro£ Dr. Tuncay KINACIGİL June 2004, 56 pages The purpose of this study was to reveal polymorphic traits for subsequent use in population studies of red mullets (Mullus barbatus), hake (Merluccius merluccius), sea bass, (Dicentrarchus labrax), and sea bream (Sparus aurata) in the eastern parts of the Mediterranean Sea and for baseline studies of sea bass and sea bream to monitor potential changes in natural and culture populations connected to the development of extensive aquaculture of these species. Samples of red mullets, hake, sea bass, and sea bream were collected in the south and north parts of the Aegean Sea, the two last ones also from aquaculture activity. Muscle and liver tissues were subjected to standard starch gel electrophoresis and stained for nine enzymes. For red mullets, the en2yme loci EST-1* (four allleles) and GPD* (two alleles) were clearly polymorphic, while in hake, four polymorphic loci (IDHP-2*,VI PGI-1*, PGI-2* andPGI-3*) each with two alleles, were found hi sea bass, only the LDHP-2* locus appeared polymorphic, while in sea bream, the loci GPD* (three alleles), IDHP* (four alleles), PGI-2* (three alleles) and PGI-3* (two alleles) were found. Only the allele frequencies at the GPD*-locus in hake indicated differences between the north and south samples, and no evident difFerences between natural and cultured fish were observed. The described variations, especially concerning sea bream, offer a tool for future monitoring of changes in genetic composition connected to aquaculture activities in the Aegean Sea and elsewhere. Key Words: Population genetics, Aegean Sea, Red mullet (Mullus barbatus L.), European hake (Merluccius merluccius L.), sea bream {Spams aurata L.), sea bass (Dicentrarckus labrax L.).