Ekstansif şartlarda yetiştirilen pırıt koyunların bazı morfolojik ve fizyolojik özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma Isparta ili bölgesine çok iyi uyum sağlamış olan Pırıt koyunların bazı morfolojik ve fizyolojik özelliklerin belirlenmesi amacı ile yapılmıştır. Isparta iline ait 2 ilçedeki 6 işletmede 1 ile 7 yaş arasındaki 783 koyun ve 36 koçta kulak uzunluğu, baş uzunluğu, alın genişliği, göğüs çevresi, göğüs derinliği, cidago yüksekliği, sağrı yüksekliği, sırt yüksekliği, vücut uzunluğu ile ilgili ölçümler yapılmıştır. Seçilen işletmeler taban, orta ve üst sınıf sürülerden oluşan işletmelerin karmasıdır. Varyans analizi sonucunda vücut uzunluğu, sırt yüksekliği, cidago yüksekliği, sağrı yüksekliği, göğüs derinliği, göğüs çevresi ve kulak uzunluğu üzerine işletme ve ilçenin; baş uzunluğu ve alın genişliği üzerine işletmenin etkisi olduğu belirlenmiştir. Yapılan t testi sonucunda cinsiyetin vücut uzunluğu, sırt yüksekliği, cidago yüksekliği, sağrı yüksekliği, göğüs derinliği göğüs çevresi, baş uzunluğu ve alın genişliği üzerine etkisi olduğu, kulak uzunluğu üzerine etkisi olmadığı tespit edilmiştir.Büyüme ölçütleri için 7 ilçedeki 42 işletmeye ait 2013-2017 yılları arasında tutulan işletme kayıtları incelenmiştir. Varyans analizi sonucunda kuzu doğum ağırlığı, kuzu sütten kesim ağırlığı ve günlük canlı ağırlık artışı üzerine tüm yıllarda işletmenin ve ilçenin etkisi olduğu görülmüştür. Yapılan t testi sonucunda cinsiyetin ise tüm yıllarda sadece kuzu doğum ağırlığı üzerine, kuzu sütten kesim ağırlığı üzerine sadece 2014 yılında, kuzu sütten kesim dönemine kadarki canlı ağırlık artışı üzerine sadece 2016 yılında etkisi olduğu görülmüştür.Döl verim ölçütleri için 7 ilçedeki 42 işletmeye ait 2013-2017 yılları arasında tutulan işletme kayıtları incelenmiştir. İkizlik oranı %13,04'den %26,67'ye artmıştır ve bu beş yılın sonunda iki katına ulaştığı tespit edilmiştir.

Purpose of this study was to determine morphological and physiological characteristics of `Pırıt` sheep breed well adapted to the Isparta region. Measurements consisting of ear length, head length, forehead width, chest circumference, chest depth, wither height, rump height, tread height, body length were taken from 783 ewes and 36 rams ranging between 1-7 years and raised in 6 farms in 2 districts of Isparta. Chosen farms were a mixture of the base, medium, and top herds. Variance analysis showed that farm and district had an effect on body length, hip height, wither height, rump height, chest depth, chest circumference, and ear length, whereas farms had effect on head length and forehead width. The t-test showed that sex had an effect on body length, hip height, wither height, rump height, chest depth, chest circumference, head length, and forehead width and did not have an effect on ear length.For the growth criteria, the farm records of 42 farms in 7 districts from 2013 to 2017 were analyzed. Results showed that farm and the district had an effect on lamb birth weight, lamb weaning weight, and daily live weight gain, in all years. Results of t-test showed that sex had an effect on the birth weight of lamb in all years, on the weight of lamb weaning weight only in 2014 and on the live weight gain in 2016.For reproductive performance criteria, the records of 42 farms in 7 districts from 2013 to 2017 were examined. It was found that the twinning rate increased to %13.04 to %26.67 and doubled at the end of these five years.