Orman ağacı fidanı üretimine yönelik sosyo-ekonomik çözümlemeler

Abstract

Devlet Orman Fidanlık İşletmelerinde (DOFİ) hâlihazırda 4 farklı yöntem ile fidan üretimi yapılmakta ya da yaptırılmaktadır. Bunlar,•Toplum yararına çalışma programı kapsamındaki işçilerle üretim (TYÇP),•6831 sayılı orman kanununun 40. Maddesi kapsamında orman köylüleri ve kooperatiflerine yaptırılan üretim,•Alım garantili sözleşmeli fidan üretimi ve •4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan ihaleli fidan üretimidir. Bu tez çalışmasında anılan yöntemler ve birbirlerine göre durumları ele alınmış ve fidan üretim süreçlerine ilişkin sosyo-ekonomik değerlendirmeler yapılmıştır. Zira, bu yöntemler teknik ve sosyo-ekonomik yönden birbirlerinden bazı farklılıklar göstermekte; birbirlerine göre avantaj ve dezavantajlara sahip olabilmektedir. Araştırmada kullanılan başlıca yöntemler,•Dokümantasyon analizi,•Fidanlık gözlem ve incelemeleri,•Mülakat ve•Ankettir. Araştırma kapsamında Türkiye genelindeki fidanlıklardan seçilen 258 TYÇP işçisi ile Eğirdir Orman Fidanlık Müdürlüğü (EOFM) ile sözleşme imzalayan 27 köylü üretici ile ve 28 Orman Fidanlık Müdürlüğünün tamamı ile anket yapılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre DOFİ ülkemiz ormancılığı için stratejik öneme sahip olan işletmelerdir. Bu işletmelerin herbirisinin kendine has koşulları ve ülke ormancılığına ve bulunduğu yöreye olumlu katkıları bulunmaktadır. Bu işletmelerin bulgular bölümünde ayrıntılı bir şekilde belirtilen sorunlarının ivedilikle çözümü yararlı olacaktır. Fidanlıklarımızda yıllardır standart bir kadro oluşturulamaması ve mevcut kadroların da günden güne erimesi nedeniyle fidanlıkların kendi elemanları yardımıyla üretim (geleneksel üretim) yapmaları nederedeyse imkânsız hale gelmiştir. Günümüzde geleneksel yönteme alternatif olarak uygulanmakta olan dört üretim yönteminden ekonomik olarak en uygunu TYÇP kapsamında olandır. Bunu sırasıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan ihaleli fidan üretimi ve 6831 sayılı Orman Kanununun 40. Maddesi kapsamında orman köylüleri ve kooperatiflerine yaptırılan üretim izlemektedir. Bununla birlikte alım garantili sözleşmeli fidan üretimi ve TYÇP kapsamında fidan üretimi gibi yöntemler sosyal yönden çok önemli faydalar sağlamaktadır.

Seedlings are already being produced with 4 different methods in the State Forest Nursery Enterprises (SFNE).These are;•Production with workers within the scope of the Program of Working for Benefit of Society (PWBS),•Production for forest villagers and cooperatives within the scope of Article 40 of Forest Law No. 6831,•Production of contracted seedlings with guaranteed purchase and •Production of tender seedlings under the Public Procurement Law No. 4734.In this thesis we study about the mentioned methods and their situations and socio-economic evaluations of the seedling production processes. These methods differ from each other in technical and socio-economic terms and they also have advantages and disadvantages compared to each other.The main methods used in this research are;•Documentation analysis,•Nursery observations and examinations,•Interview and•Surveys.The questionnaire was conducted with 258 workers selected under this program from nurseries across Turkey and 27 peasant producers who signed a contract with Egirdir Nursery Directorate (END) and 28 forest nursery managers within the scope of the research. According to the findings of this research, State Forest Nursery Enterprises are the enterprises that have strategic importance for the forestry of our country. Each of these enterprises have their own conditions and they have positive contributions to the country's forestry and the region. It will be useful to immediately take steps to resolve the problems dealt with in detail in the findings section of nurseries. Production (traditional production) has become almost impossible with the help of nurses' own employees because of failure to establish a standard in our nursery staff for many years and due to the decrease in the current staff day by day. Nowadays, the most suitable economic way from the 4 production methods that are applied as an alternative to the traditional method is the one under the Program of Working for the Benefit of Society(PWBS). This is followed by the production of tender seedlings under the Public Procurement Law No. 4734 and production of forest villagers and cooperatives within the scope of Article 40 of the Forest Law No. 6831. However, the purchase of guaranteed contracted seedlings production and the methods such as seedling production under PWBS provide social benefits.