Yapım sistemlerinde taşıyıcı eleman olarak kullanılan çelik, betonarme ve ahşap malzemelerin sürdürülebilirlik açısından karşılaştırılması

Abstract

Ekosistemde insan kaynaklı kısa vadede gerçekleşen büyük değişimler doğal dengenin bozulmasına yol açmıştır. Enerjinin korunumu ve zararlı gaz salınımlarının azaltılmasına yönelik alınacak önlemler ekosistemin sürekliliği için gereklidir. Yapı sektörünün dünyada tüketilen enerji ve sera gazı salınımları konusunda sorumluluğu büyüktür.Öncelikle sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir yapının tanımı yapılmıştır. `Yaşam Döngüsü Değerlendirme` ve `Yeşil Bina Sertifika Sistemleri` üzerinden çevre dostu yapılara yönelik kriterler hakkında bilgi verilmiştir. Bununla birlikte yapım sistemlerinde kullanılan malzemelerin üretimi, yapı elemanlarını üretimi, tasarımı, maliyetleri, ürünlerin nakliyesi, yapım aşaması, yapının kullanım ömrü ve bakımı, yıkım sonrası oluşan atıkların geri dönüştürülmesi veya yok edilmesi konuları ekolojik sürdürülebilirlik çerçevesinde irdelenmiştir. Tez çalışmasında; yapay çevrenin oluşumuna katkıda bulunan çelik, betonarme ve ahşap yapım sistemleri sürdürülebilirlik açısından ele alınmış, yaşam döngüleri boyunca tükettikleri enerji miktarları ve açığa çıkardıkları sera gazı salınımları incelenmiştir. Yapı ve yapı ürünlerinin yaşam döngülerinde fosil kaynaklara bağımlılığın ve sera gazı oluşumlarının azaltılması, enerjinin korunumu amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında, tasarlanan örnek bir yapının taşıyıcı sistem özelinde çelik, beton veya ahşap malzemeler ile üretilmesi durumunda enerji tüketimi, sera gazı salınımları ve maliyetleri üzerinden karşılaştırılarak, hangi taşıyıcı sistem türünün çevreye ne kadar zarar verdiğine yönelik değerlendirmeler yapılmaya çalışılmıştır. Çevre açısından en az zararlı olan yapı sistemi ve malzemenin ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.

Major changes in the ecosystem in the short-term caused by man have caused the natural balance to deteriorate. Measures to be taken to conserve energy and reduce harmful gas emissions are necessary for the continuity of the ecosystem. The construction sector has a great responsibility in terms of energy and greenhouse gas emissions consumed in the world.First of all, the definition of sustainability and sustainable structure is made. Information on the criteria for environmentally friendly structures was provided through `Life Cycle Assessment` and `Green Building Certification Systems`. In addition, the production of materials used in construction systems, production of structural elements, design, costs, transportation of products, construction phase, life and maintenance of the structure, recycling of waste after demolition or destruction are examined within the framework of environmental sustainability.In the thesis; steel, reinforced concrete and timber construction systems that contribute to the formation of the artificial environment are discussed in terms of sustainability, the amount of energy they consume and their greenhouse gas emissions during their life cycles are examined. It is aimed to reduce dependence on fossil resources and greenhouse gas formation and energy conservation in the life cycles of building and construction products. In the scope of this study, if a sample structure designed is produced with steel, concrete or wood materials specific to the carrier system, energy consumption, greenhouse gas emissions and costs are compared and evaluations are made on which type of carrier system causes harm to the environment. It is tried to reveal the structure system and materials which are least harmful for the environment.