Manisa-Demirci yöresinde farklı arazi kullanım şekilleri altındaki toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada Manisa İli Demirci İlçesine bağlı Kargınışıklar ve Hoşçalar Köylerinde farklı arazi kullanım şekilleri (orman, mera ve tarım) altında yeralan toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri araştırılmıştır. Tez çalışmasında; öncelikli olarak çeşitli projeler kapsamında üretilmiş arazi kullanım haritaları ve 1/25.000 ölçekli topoğrafik haritalar dikkate alınarak arazi çalışması için uygun alanlar tespit edilmiştir. Her arazi kullanım grubuna (orman, mera ve tarım arazisi) ait alanlardan 0-30 cm ile 30-60 cm derinlik kademelerinden olmak üzere, tesadüfî örnekleme yöntemine göre 40'ar adet (toplam 120 adet) toprak örneği alınmıştır. Alınan toprak örneklerinde fiziksel (toprak tekstürü, hacim ağırlığı, dispersiyon oranı) ve kimyasal (organik madde, kireç içeriği, pH, EC, azot, fosfor, potasyum, magnezyum) toprak özellikleri incelenmiştir. Toprakların fiziksel ve kimyasal özellikleri arazi kullanım şekillerine göre çok belirgin bir fark göstermemekle birlikte, derinlik kademelerine bağlı olarak değişim göstermektedir. Her üç arazi kullanım şekli üzerindeki toprakların da tekstür sınıfı kumlu balçık olarak belirlenmiştir. Toprakların kimyasal özellikleri incelendiğinde, pH açısından topraklar her derinlik için nötr özellik göstermektedir. EC değerlerine bakıldığında her 3 grupta da topraklar tuzsuz sınıfına girmektedir. Kireç oranı bakımından topraklar az kireçlidir. Toprakların organik maddeleri derinlik arttıkça azalmaktadır. Ayrıca organik madde arttıkça hacim ağırlığında azalış meydana geldiği tespit edilmiştir. Her üç grupta da toprakların dispersiyon oranları 15'ten büyük olduğu için erozyona duyarlı oldukları belirlenmiştir. Sonuç olarak doğal kaynakların korunabilmesi için toprakların özellikleri belirlendikten sonra havza yönetimi prensiplerine ve yeteneğine uygun bir şekilde kullanılmalıdır.

In this study, some physical and chemical properties of soils under different land use patterns (forest, pasture and agriculture) were investigated in Kargınışıklar and Hoşçalar Villages of Manisa Province Demirci District. In the thesis; first of all, land use maps and 1/25000 scale topographic maps produced within the scope of various projects were taken into consideration and areas suitable for fieldwork were determined. According to random sampling method, 40 each (120 total) soil samples were taken from 0-30 cm to 30-60 cm depth levels from the areas belonging to each land use group (forest, pasture and agricultural land). Physical properties (soil texture, bulk density, dispersion rate) and chemical (organic matter, lime content, pH, EC, nitrogen, phosphorus, potassium, magnesium) soil properties were investigated in soil samples. Although the physical and chemical properties of soils do not show a significant difference according to the land use patterns, they vary depending on the depth levels. Textures of all three land use types (forest, agriculture and pasture) are also determined as texturized sandy loam. When the chemical properties of soils are examined, the soil in terms of pH shows neutral properties for every depth. When EC values are considered, soils are classified as salt free in all 3 groups. In terms of lime ratio, soils are less lime. Organic matter of soils decreases as depth increases. In addition, as the organic matter increases, the bulk density decreases have been determined. It was determined that soil dispersion rates were higher than 15 in all three groups, they were sensitive to erosion. As a result, after the properties of the soils are determined in order to protect the natural resources, they should be used in accordance with the basin management principles and ability.