Doğal kızılçam (pinus brutia ten.) meşcerelerinde orman yetişme ortamlarının verimlilik modellemesi

Abstract

Bu çalışma Antalya Düzlerçamı Yaban Hayatı Geliştirme Sahasında kızılçam ormanlarının verimliliği ile çevresel değişkenler arasındaki ilişkilerin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaçla insan baskısından uzak ve farklı yükseltilerde tespit edilen 51 adet doğal kızılçam (Pinus brutia Ten.) meşcere alanlarında envanter çalışması yapılmıştır. Çalışmada ilk olarak her meşcere de 3 farklı plus ağaç (bonitet ağacı) seçilerek yaş ve boy ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Daha sonra 75 yaşa göre bonitet endeks değerleri hesaplanmıştır. Ardından kızılçamın verimlilik-çevre ilişkilerini ortaya koyabilmek için Pearson ve Spearman korelasyon analizleri uygulanmıştır. Model olarak aşamalı çoklu regresyon analizi, logistik regresyon analizi ve regresyon ağacı tekniği ile 3 farklı model elde edilmiştir. Ayrıca kızılçam türünün verimliliği için gösterge olabilecek bitki türlerini belirlemek amacıyla spearman korelasyon analizi uygulanmıştır. Aşamalı çoklu regresyon analizi sonuçlarına göre kum, alt yamaç ve düz arazi değişkenleri, logistik regresyon analizi sonuçlarına göre iskelet içeriği, alt yamaç, düz arazi, çakıltaşı değişkenleri ve regresyon ağacı tekniği sonucunda ise kum, düz arazi ve alt yamaç değişkenleri kızılçamın verimliliğini yapılandıran değişkenler olduğu tespit edilmiştir. Tüm analizlerden elde edilen ortak sonuç, yörede kum değerlerinin %40'tan düşük, düz arazi yüzey formuna sahip ve alt yamaç arazilerin türün verimliliğine en uygun alanlar olduğudur. Çalışmada son olarak Arbutus andrachne ve Quercus cerris L. türleri ile pozitif; Asphodelus aestivus Brot. ve Osyris alba L. türleri ile türün verimliliği arasında negatif ilişki tespit edilmiştir. Çalışma sonuçlarının yöredeki kızılçam ormanlarına yönelik yönetim ve sürdürülebilirlik planlarında ülke ormancılığı adına faydalar sağlayacağı öngörülmektedir.

In this study, the relationships between the productivity of red pine forests and the environmental variables were investigated in Antalya-Düzlerçamı district. Forthispurpose, inventory study was performed to 51 natural red pine (Pinus brutia Ten.) stands specified at different altitudes away from human pressure. Age and heighs for 3 different plus trees (bonitet tree) in each stand were measured. Then, site index (top height) value of each stand was calculated on 75-year basis by using one way volumetable of red pine. In order to reveal the productivity-environment relationships of red pine, correlation (Pearson and Spearman) analysis was used for determining binary linear relation multiple-regression analysis, logistic regression and regression tree method was employed respectively during the productivity modeling stage. Furthermore, spearman correlation analysis was applied to determine plant species that may be indicative of the productivity of red pine species. As a result of the aplied multiple regression analysis; sand, lower slope and straight land variables are statistically significant for the productivity of this species. According to logistic regression analysis, skeletal content, lower slope, straight land, conglomerate variables are statistically significant for the productivity of this species. As a result of the regression tree technique, sand, straight land and lower slope variables are statistically significant for the productivity of this species. The common finding of all analyzes is that the values found in sand, straight land and lower slope lands below 40% are the most suitable yields. Finally in this study, It is determined that pinus brutia is positive with Arbandr and Quecerr types, but it is negative with Aspaest and Osyalba types It is suggested. It is estimated that the results of the study will be beneficial for the forestry of the country in the management and sustainability plans for the red pine forests in the region.