Bazı siyez buğday (Triticum monococcum spp.) genotiplerinin Isparta koşullarında verim ve verim ögelerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma, Isparta ilinde buğday ıslahında daralan genetik çeşitliliğinin önüne geçmek ve modern buğdaylarda oluşan sorununun çözümüne katkıda bulunmak amacıyla 2017-18 yılı vejetasyon döneminde yürütülmüştür Bu amaçla Seyidiler, İhsangazi, Devrekanı, Kayseri ve Bolu siyez genotipleri ile Yunus, Müfitbey ve Atay85 tescilli ekmeklik buğday çeşitleri materyal olarak kullanılmıştır. Denemede; bitki boyu, başak uzunluğu, başakta tohum sayısı, başakta tohum ağırlığı, dekara tohum verimi, 1000 tohum ağırlığı, protein oranı, hektolitre ağırlığı, m2'de bitki sayısı, biyolojik verim ve hasat indeksi özellikleri incelenmiştir. Deneme verilerine ait varyans analizlerine göre incelenen özelliklerin tamamında genotipler arasındaki farklılıklar önemli bulunmuştur.Araştırma sonuçlarına göre, çeşitlerin ve genotiplerin ortalaması olarak bitki boyu 73.3-97.1 cm, başak uzunluğu 5.43-10.03 cm, başakta tohum sayısı 17.5-38.8 adet, başakta tohum ağırlığı 0.41-1.80 g, tohum verimi 178.2-416.6 kg/da, 1000 tohum ağırlığı 31.7-42.1 g, protein oranı %12.8-13.7, hektolitre ağırlığı 42.8-73.2 kg/hl, m2'de bitki sayısı 358.8-553.3 adet, biyolojik verim 1246.5-1906.5 kg ve hasat indeksi %23.1-43.6 arasında değişim göstermiştir.Sonuç olarak,tescilli buğday çeşitlerinin birok özellik yönünden siyez buğday popülasyonlarından üstün olduğu, protein oranlarının ise genel olarak siyez genotiplerinde daha yüksek bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Siyez Buğdayı(Triticum monoccocum), Kalite , Verim

This study which was carried out in the vegetation period of 2017-18 in Isparta province aims to prevent the narrowing genetic diversity in wheat breeding and to contribute to the solution of the problem in modern wheat. For this purpose, the Einkorn wheat genotypes of Seyidiler, İhsangazi, Devrekanı, Kayseri and Bolu and Yunus, Müfitbey and Atay85 registered bread wheat varieties were used as materials.In the experiment; plant height, spike length, grain number per spike, grain weight per spike, unit area grain yield, thousand grain weight, protein ratio, hectoliter test weight, plant number per m2, biological yield and harvest index characteristics were examined. Variance analysis was applied to the data obtained from the experiment. According to the results of the analysis, it was observed that the differences among varieties were significant in all properties.According to the results, as the average of varieties and genotypes, plant height is 73.3-97.1 cm, spike length is 5.43-10.03 cm, number of grain per spike is 17.5-38.8 pieces, grain weight per spike is 0.41-1.80 g, unit area grain yield is 178.2-416.6 kg / da, thousand grain weight 31.7-42.1 g, protein content 12.8-13.7%, hectoliter weight 42.8-73.2 kg / hl, the number of plants per m2 358.8-553.3 pieces, biological yield 1246.5-1906.5 kg and harvest index showed a change between 23.1-43.6% .As a result, it was concluded that registered bread wheat varieties were superior in terms of many properties we examined among the varieties and that Einkorn wheat genotypes were superior in terms of grain quality such as protein content. Key Words: Einkorn Wheat, Quality, Yield