Dışavurumcu sanat terapinin üniversite öğrencilerinde akış durumu ve psikolojik iyi oluş üzerindeki etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı dışavurumcu sanat terapisinin akış durumu ve psikolojik iyi oluş üzerindeki etkisini değerlendirmektir. Bu bağlamda İstanbul'da bir vakıf üniversitesinde birinci sınıfta öğrenim gören 42 öğrenciden oluşan örneklem grubuna ön test- son test yöntemi kullanılarak iki farklı ölçek uygulanmıştır. Deney grubu öğrencileri ile 3 seans sanat terapi çalışılmıştır, kontrol grubundaki öğrenciler sanat terapi seanslarına katılmamıştır. Araştırmada Psikolojik İyi Oluş Ölçekleri (PİOÖ) (Psychological Well-Being Scale, Ryff & Singer) ve Durumluk ve Sürekli Optimal Performans Duygu Durum-2 Ölçekleri (Dispositional Flow Scale–2 and Flow State Scale–2, Jackson) isimli Türkçeye uyarlanmış 5'li Likert tipi iki ölçek kullanılmıştır. Ayrıca demografik değişkenler kapsamında cinsiyet, yaş, öğrenim görülen bölüm, algılanan gelir düzeyi, ikâmet edilen mekân, aile ile birlikte yaşama durumu, aile tipi ve meslek gibi değişkenlerin akış durumu ve psikolojik iyi oluş üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Durumluk ve Sürekli Optimal Performans Duygu Durum-2 Ölçekleri deney grubu öğrencilerinin sürekli akış ölçeği ön test son test puanları arasında anlamlı düzeyde farklılık bulunmuştur. Ancak durumluk akış ölçeği ön test son test puanları arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Kontrol grubu ve deney grubu sürekli akış ve durumluk akış puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Chilton (2013) ve Lee (2013) akış durumu üzerine yaptığı çalışmalarda da sanat terapi ile akış durumu arasında anlamlı düzeyde ilişki bulunmuştur. Deney grubu öğrencilerinin Psikolojik iyi oluş ölçeği ön-test son test puanları arasında anlamlı düzeyde farklılık görülmüştür. Bu sonuç literatürde sanat terapisinin psikolojik iyi oluş üzerinde olumlu etkisi olduğunu bildiren araştırmalarla örtüşmektedir (Oğuz ve Duran, 2006), (Puig ve ark., 2006). Öte yandan kontrol grubu öğrencilerinin PİOÖ puanı ile deney grubu öğrencilerinin PİOÖ puanları arasında anlamlı düzeyde farklılık bulunmamıştır. Psikolojik iyi oluş ve akış durumu arasında anlamlı düzeyde korrelasyon elde edilmemiştir. Anahtar Kelimeler: dışavurumcu sanat terapisi, akış durumu, akış tecrübesi, durumluk akış, sürekli akış, psikolojik iyi oluş.

This study seeks to examine the effecst of expressive art therapy on flow state and psychological well being. In this regard, two different scales were applied on 42 freshman students at one Foundation University in Istanbul by using pre-test post-test methods. Three art therapy sessions are implied on experimental group students, but control group students didn't attend the art therapy sessions. Two scales which were proved by tests of validity and reliability to test independent and dependent variables hypothesized for this research were used. Psychological Well-Being Scale (PWBS) and Dispositional Flow Scale–2 (DFS-2) and Flow State Scale–2 (FS-2) were the two Likert-type scales applied on the experimental group and control group to measure level of psychological well being and the level of flow state respectively. Besides possible effects of demographic variables which are gender, age, department of education, level of perceived income, place of residence, state of living with/out family, type of family, and job on flow state and psychological well being are examined. The results show that there is a significant difference between pretest results and posttest results of experiment group students in level of flow state. On the other hand, there is not any difference between control group students and experiment group students withregarding the level of flow state and dispositional flow state. Similarly, Chilton (2013) and Lee (2013) found positive significant relationship between art therapy and the level of flow state. However, there is a significant difference pretest results and posttest results of experiment group students withregarding the scores of psychological wellbeing scale. This result corresponds with the results of previous researches about the positive effects of art therapy on psychological well-being (Oğuz ve Duran, 2006), (Puig ve ark., 2006). Once again, there is not any difference between control group students and experiment group students withregarding the scores of the psychological well being scale. There is no corrrelation between flow state and psychological well being at significant level.Key Words: expressive art therapy, flow state, flow experience, dispositional flow state, psychological well-being.