Darülaceze`de kalan depresyon tanılı hastaların depresyon oranlarının ve yaşam kalitesi ilişkisinin incelenmesi

Abstract

Depresyon, Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre, 2020 yılında dünyada, getirdiği hastalık yükü, yaşam kalitesi ve sağlık üzerine olan olumsuz etkileri açısından başta gelen sağlık sorunu olacaktır. Yaşlı popülasyonda en sık gözlenen ruhsal bozuklukların başında gelen depresyon, toplum içinde yaşlılardaki prevalansı %12'sinde düzeyinde saptanırken, huzurevleri ve yaşlı bakım merkezlerinde kalan yaşlılarda ise bu oran %68'lere kadar yükselmektedir. Bireyin kendini nasıl hissettiği, günlük aktivitelerini nasıl ve ne kadar yapabildiği ve kişinin sağlık durumunu açıklamak için kullanılan bir terim olan Yaşam Kalitesi, yaşlılık döneminde çeşitli nedenlerden dolayı etkilenmektedir. Depresyon ise başlı başına yaşam kalitesi azaltır. Yaşlanmayla birlikte bireyde genel yaşam kalitesi, bedensel sağlık, psikolojik durum, sosyal durum ve çevresel durumda değişiklik, gerileme ve kayıplar oluşur. Huzurevi ve bakım merkezlerinde kalan yaşlıların daha sağlıklı bir yaşam sürmeleri için depresyon durumlarının değerlendirilmesi ve araştırılması gerekmektedir. Bu tez çalışmasının amacı, İstanbul Darülacaze Müdürlüğü'nde kalan sakinlerin depresyon ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin araştırılmasıdır. Çalışmanın örneklemini, Darülacaze Müdürlüğü'nde kalan depresif tanılı 65-81 yaşları arasında 31'i (%60) erkek ve 21'i (%40) kadın cins olmak üzere 52 hasta oluşturmuştur. Bu çalışmada değerlendirmeler, araştırmacı tarafından oluşturulan Sosyodemografik Bilgi Formu, geriatrik popülasyonlarda depresyonu belirlemek için kullanılan Yesavege Geriatrik Depresyon Ölçeği sonuçları ile yaşam kalitesinin değerlendirilmesinde kullanılan Whoqol-Bref-Tr yaşam kalitesi ölçeği sonuçları karşılaştırılmıştır.Veriler SPPS programı aracılığıyla Kolmogorov-Smirnov Normallik Testi uygulandıktan sonra normal dağılım gösteren verilere Bağımsız Örneklem T Testi, Bağımsız Örneklem Tek Yönlü Analizi ve Tukey Testi, normal dağılım göstermeyen verilere ise Mann-Whitney U Testi, Kruskal-Wallis T Testi uygulanmıştır. Ayrıca Bağımsız Örneklem Çok Faktörlü Varyans Analizi ve Pearson Korelasyon Testi uygulanmıştır. İstatistik anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak kabul edilmiştir.Çalışmanın sonucunda; Geriatrik depresyon ile Whoqol-Bref-Tr yaşam kalitesi ve alt boyutları arasında negatif yönde korelasyon olduğu gözlenmiştir. Whoqol-Bref-Tr yaşam kalitesi toplam puanları arasında kuvvetli, negatif yönde ve anlamlı bir korelasyon (r=-0,75;p=0,00) olduğu saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: yaşlı, depresyon, yaşam kalitesi, huzurevi, bakım merkezi

According to reports of World Health Organization, in 2020, depression will be the first health problem in terms of its negative influences on life quality and health. Depression, as one of the most observed psychological disease in elderly population, is seen in society with a prevalence of 12 %; and this prevalence increases to 68 % among elderly who live in nursing or rest homes. Life Quality, which is affected by several reasons in old age, is a term which is used to explain how individuals feel, how and to what degree they can perform the daily activities, and the person's health conditions. Depression itself reduce the quality of life. Overall quality of life in individuals with age, physical health, psychological status and environmental condition changes, decline and losses occur. To live a healthier life, it is vital to study and evaluate the depression of elderly who live in nursing or rest homes. The purpose of this dissertation is to examine the relationship between depression and life quality of the residents who live in Istanbul Directorate of Almshouse. The sample of the study consists of 52 residents whose age varies between 65-81 and diagnosed with depression; besides, 31 of them are men (60 %), 21 are women (40 %). In the research, the results of Socio-demographic Information Form, Yesavege Geriatric Depression scale which is used to determine the depression level in geriatric populations, and Whoqol-Bref-Tr life quality scale which is used to evaluate the life quality are evaluated and compared to each other by the researcher.The data is evaluated via SPSS 21.0 after Kolmogorov-Smirnov Normality Test was carried out. For normally distributed data Independent Samples T-test, Independent Samples One-Way ANOVA and Tukey test is used; for the data which is not normal distributed Mann-Whitney U Test and Kruskal-Wallis T Test is carried out. Besides Independent Samples MANOVA and Pearson Correlation test is used. Statistical Significance level is accepted as p<0.05. As a result of the research, it was observed that there was a negative correlation between Geriatric Depression and Whoqol-Bref-Tr life quality and its sub-dimensions. There was strong, negative and significant correlation among the sub-dimensions of Whoqol-Bref-Tr life quality total points (r= -0.75, p=0.00).Key Words: old, depression, life quality, rest home, nursing home