Ergenlerde sosyal görünüş kaygısı ve sosyal karşılaştırmanın fonksiyonel olmayan tutum ve bilişsel çarpıtmalarla ilişkisi

Abstract

Araştırmanın amacı, ergenlik dönemindeki bireylerin bilişsel çarpıtmaları ve fonksiyonel olmayan tutumlarının sosyal görünüş kaygısı ve sosyal karşılaştırma düzeyleri ile arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın örneklemi İstanbul İli Arnavutköy İlçesi'nde öğrenim görmekte olan 319 lise öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırma verileri; `Fonksiyonel Olmayan Tutumlar Ölçeği, Kişilerarası İlişkilere İlişkin Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği, Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği, Sosyal Karşılaştırma Ölçeği` ve araştırmacı tarafından hazırlanmış olan `Demografik Form` kullanılarak elde edilmiştir. Çalışmadaki veriler SPSS 21 paket program kullanılarak analiz edilmiştir. Ölçek puanları arasındaki ilişkiyi incelemek için Spearman Korelasyon Analizi uygulaması yapılmıştır. Ölçek puanlarını karşılaştırmak için T-test ve Kruskal Wallis Testi uygulamaları yapılmıştır.Araştırma bulguları, ergenlik dönemindeki bireylerin fonksiyonel olmayan tutumları arttıkça bilişsel çarpıtmalarının da arttığını göstermektedir. Bulgularda, ergenlik dönemindeki bireylerin fonksiyonel olmayan tutumları ve bilişsel çarpıtmalarındaki artışın sosyal görünüş kaygılarını da arttırdığı gözlemlenmiştir. Ergenlerin bilişsel çarpıtmaları ile Sosyal Karşılaştırma Ölçeği' nden elde edilen kendilik algısı düzeyleri arasında bir ilişki bulunmadığı; ancak fonksiyonel olmayan tutumların alt boyutlarından olan mükemmelci tutum ve onaylanma ihtiyacı düzeylerindeki artışın ergenlik dönemindeki öğrencilerde olumsuz kendilik algısına sebep olduğu gözlemlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Fonksiyonel olmayan tutumlar, bilişsel çarpıtmalar, sosyal görünüş kaygısı, sosyal karşılaştırma.

The purpose of the study is investigation of the relationship between cognitive distortions and non-functional attitudes of adolescences, their social appearance concerns and social comparison levels.Study sample comprises 319 high school students from Arnavutkoy District of the City of Istanbul. Study data were obtained using `Dysfunctional attitude scale, Cognitive distortion in interpersonal relations scale, social appearance anxiety scale, social comparison scale` and the `demographics form` created by the author. Data collected were analyzed using SPSS 21 software package. Spearman Correlation Analysis was used to analyze the relationship between scores that obtained from scales. T-test and Kruskal Wallis Test were used to compare the scores that obtained from scales.Study findings show that dysfunctional attitudes of adolescent individuals are increasing while cognitive distortion scores are increasing. The findings also indicate that increasing in dysfunctional attitudes and cognitive distortions of adolescents also increases their social appearance anxiety. We found that there was no relationship between cognitive distortion of adolescents and their self-perception levels as measured by Social Comparison Scale while increasing in perfectionist attitude and need for approval levels, which are sub-scales of dysfunctional attitudes, are resulted in negative self-perception in adolescent students. Key Words: dysfunctional attitude, cognitive distortions, social appearance anxiety, social comparisons.