Bağlanma stilleri ve kişilik özelliklerinin evlilik uyumu üzerindeki etkilerinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada, bağlanma stilleri, evlilik uyumu ve kişilik özellikleri incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini oluşturan katılımcılar Sıradışı Aile Danışmanlık ve Konya TerapiMed Danışmanlık Merkezleri'nde hizmet alan 100 kişiden oluşmaktadır. Araştırmada 78 kadın katılımcı ve 22 erkek katılımcı araştırma değişkenlerini incelemek maksadıyla araştırmacı tarafından belirlenmiş ölçeklere verdikleri yanıtlar incelenmiş ve araştırma değişkenleri karşılaştırılmıştır.Evlilik uyumunu ölçmek amacıyla `Locke & Wallace Evlilik Uyumu Ölçeği (EÜO)`, bağlanma stillerini ölçmek için `Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri (YİYE-II)` ve kişilik özelliklerini ölçmek için `Temel Kişilik Özellikleri Ölçeği (TKÖÖ) uygulanmıştır. Ölçeklerden elde edilen veriler istatistiksel analiz yöntemi ile karşılaştırılmış ve aralarındaki ilişki ele alınmıştır.Araştırmanın bulgularına göre bağlanma stillerinin alt boyutları olan kaygı ve kaçınma alt boyutlarının kişisel ve sosyodemografik veriler ile farklı düzeyde ilişkili olduğu görülmüş, kaçınma alt boyutunun evlilik yılı, eğitim düzeyi ve eşin eğitim düzeyi ile anlamlı düzeyde ilişkisi olduğu görülmüştür. Bununla birlikte bağlanma stilinin evlilik uyumu ve kişilik özellikleri ile anlamlı düzeyde ilişkisi olmadığı tespit edilmiştir.Evlilik uyumu ile kişilik özelliklerine ilişkin sonuçlara göre ölçeğin alt boyutu olan anlaşma ile kişilik özelliklerinden olumsuz değerlik ile negatif ilişkili olduğu, sorumluluk, uyumluluk, gelişime açık özellikleri ile pozitif yönlü ilişkisi olduğu saptanmıştır. Ayrıca, diğer alt boyut olan tarz alt boyutu ile uyumluluk arasında pozitif yönlü ilişki olduğu tespit edilmiştir.Araştırmanın bulguları çerçevesinde ele alınan kişisel, sosyodemografik ve araştırma değişkenlerine ilişkin bilgilerin sağlamış olduğu bulgular ilerleyen dönemde yapılacak çalışmalar ve destekleyici programlara boyut kazandırabilecek katkılar sağlayabilmesi açısından önem arz etmektedir. Anahtar kelimeler: Evlilik uyumu, kişilik özellikleri, bağlanma stilleri

This study aimed to examine the research variables, marital adjustment, personality characteristics, and attachment styles with the sample included 100 participants from İstanbul Sıradışı Psychological Counseling Center and Konya TerapiMed Family Counseling Center. Sample included 78 female and 22 male participants for this study.For the measurement of the research variables, certain measurement instruments were used. Locke & Wallace Marital Adjustment Scale was used to measure marital adjustment. Basic Personality Inventory for used to measure personality traits of the participants. Additionally, The Experiences in Close Relationships-Revised (ECR-R) Questionnaire was used to assess attachment styles. Based on the results of the study, personal and sociodemographic variables also provided results in terms of their relationships with research variables. Two subscales of ECR-R were found as having statistically significant relationship with certain sociodemographic and marriage-related variables. Attachment-related avoidance was found as having significant relationship with education level, spouses' education level, and years of marriage. Additionally, attachment-related anxiety and attachment-related avoidance was not found as having significant relationship with personality traits and marital adjustment. Based on the results regarding marital adjustment and personality traits, marital adjustment and personality traits included responsibility, openness to experience, agreeableness were found as having positively correlated. Besides, negative valence and marital adjustment were found as negative correlated in this study. This study is important because of the findings related to personal, sosyodemographic as well as research variables in terms of their contributions for further research and applications related to preventive and protective actions for marital satisfaction and well-being of the individuals.Keywords: marital adjustment, personality traits, attachment styles