Alkollü araç kullanımına bağlı ehliyetlerine el konulan sürücülerde alkol içme davranışının devamının öfke, dürtüsellik ve mizaç özellikleri

Abstract

Dünyada ve ülkemizde sanayileşme ile makinenin ve araçların kullanımı yaygınlaşmaktadır. Artan araç sayıları trafik kazalarını da beraberinde getirmiştir. Dünyada yılda bir milyondan fazla insanın trafik kazaları nedeni ile yaşamını yitirdiği görülmektedir ( WHO, 2013). Ölümlü trafik kazalarının önemli unsurlarından biride alkollü araç kullanımıdır.Bu araştırmada da alkollü araç kullanımına bağlı ehliyetlerine el konulan sürücülerde alkol içme davranışının devamının öfke, dürtüsellik ve mizaç özellikleri ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.Çalışmanın örneklemi Ankara Halk Sağlığı Müdürlüğü ve Gaziantep Halk Sağlığı Müdürlüğüne Ağustos- Eylül 2017 tarihlerinde Sürücü Davranışları Geliştirme Eğitimine (SÜDGE) katılan 184 erkek sürücüden oluşmaktadır. Bu araştırmada sosyo- demografik özelliklerin sorgulandığı `Kişisel Bilgi Formu`, ` Michigan Alkolizm Tarama Testi(MATT)`, `Barrat Dürtüsellik Ölçeği(BIS-11)`, `Sürekli Öfke-Öfke Tarzı Ölçeği (SÖÖTÖ)` Cloninger Mizaç ve Karakter Envanteri(TCI) ve `Obsesif Kompulsif İçme Ölçeği (OKİÖ)` uygulanmıştır.Verilerin analizinde SPSS 24.0 paket programından yararlanılmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda araştırma problemlerine yanıt bulabilmek için; ölçek puanlarına ilişkin betimsel istatistikler, ilişkisiz örneklemler için t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Pearson korelasyon katsayısı hesaplanmıştır.Bu araştırma sonucunda Alkol kullanımı ile Mizaç ve Karakter özelliklerinden olan kendini yönetme, iş birliği yapma ve ödül bağımlılığı arasında negatif yönlü; yenilik arayışı ve zarardan kaçma arasında ise pozitif yönlü istatistiksel açıdan anlamlı ilişki çıkmıştır.Alkol kullanımı ile Öfkeyi ifade etme tarzlarından olan sürekli öfke, dışa vurulan öfke arasında pozitif yönlü, kontrollü öfke arasında ise negatif yönlü istatistiksel açıdan anlamlı ilişki çıkmıştır.Alkol kullanımı ile dürtüsellik arasında pozitif yönlü ilişki çıkmıştır.Anahtar Sözcükler: Alkol, dürtüsellik, mizaç ve karakter, öfke, ehliyet

In conjunction with industrialization, use of machines and vehicles is becoming widespread in the world and in our country. Increasing number of vehicles has brought traffic accidents in its wake. It is seen that more than one million people lost their lives because of traffic accidents in the world (WHO, 2013).One of the important reasons of accidents which involve deaths is drink driving.In this research, it is aimed to examine the relationship between anger, impulsivity, temperament features and drinking alcohol behavior of drivers who has been seized their driverlicenses connected with drink driving.Sample of the study is consisted of 184 male drivers who attended Driver Behavior Improvement Training (DBIT) in August-September 2017 held by Ankara Public Health Authority and Gaziantep Public Health Authority. In this research, Individual Information Formto determine socio-demographic characteristics, Michigan Alcohol Screening Test (MAST), Barratt Impulsiveness Scale (BIS-11), State Trait Anger and Expression Inventory (STAXI), Cloninger's Temperament and Character Inventory (TCI) and Obsessive Compulsive Drinking Scale(OCDS)are applied.StatisticalPackage for the Social Sciences (SPSS) Release 24.0 for Windows (SPSS 24.0) is imposed upon analyzing data. To find answer of the research problems in accordance with aim of the research, descriptive statistics regarding scale scores, independent samples t-test, one way ANOVA and Pearson correlation coefficient are used. In conclusion of the research, avoidant relation is emerged between use of alcohol and self-management, cooperation, reward dependence which are features of Temperament and Characteristics while positive relation and statistically meaningful relation is emerged between neophilia and harm avoidance.Positive relation is emerged between use of alcohol and state anger, showed anger which are expression styles of anger while negative relation and statistically meaningful relation is emergedbetween use of alcohol and anger management. Positive relation is emerged between use of alcohol and impulsiveness.Key Words:Alcohol, Impulsiveness, Temperament and Character, Anger, Driving License