Algılanan ebeveyn psikolojik kontrolünün çocukların otomatik düşünceleri üzerindeki etkisi

Abstract

Çocukluk dönemindeki olumsuz yaşam olaylarının, olumsuz bilişsel yapının gelişiminde önemli etkileri olduğuna dair çalışmalar bulunmaktadır.. Diğer taraftan aile içinde ebeveynlerin, çocukların gelişimleri üzerinde önemli etkileri olduğu bilinmektedir. Ebeveynin, çocuğa sağladığı destek ve çocuk üzerindeki kontrolü ebeveynliğin önemli boyutları olarak görülmektedir. Kontrol kavramı sıklıkla, ebeveynin baskı uygulaması, hükmetmesi veya müdahaleci olması olarak kullanılmaktadır. Çocukluk dönemi, olumsuz bilişsel yapının gelişimine yol açan etmenlerin araştırılması açısından kritik bir dönem olarak kabul edilmektedir. Buradan hareketle bu araştırmanın temel amacı; algılanan ebeveyn psikolojik kontrolünün çocukların otomatik düşünceleri üzerinde etkisinin olup olmadığını araştırmaktır. Bu amaçla, 7-16 yaş arasındaki (n=82) katılımcılara, Çocukların Otomatik Düşünceleri Ölçeği, Psikolojik Kontrol Ölçeği ve Sosyo Demografik Bilgi Formu uygulanmıştır. Sonuçlara göre, 12-13 yaş grubu çocukların sevginin esirgenmesi algı puanlarnın diğerlerine göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Anne babası boşanmış ya da ölmüş çocukların, anne babası evli ve birlikte olan çocuklara göre fiziksel tehdit ve sosyal tehdit algılarının anlamlı düzeyde yüksek olduğu bulunmuştur. Araştırmada algılanan ebeveyn psikolojik kontrolünün, çocuklarda olumsuz otomatik düşüncelerin gelişimini yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak, algılanan ebeveyn psikolojik kontrolü arttıkça olumsuz otomatik düşünceler de artmaktadır. BDT kuramının temel varsayımlarından birisi olumsuz otomatik düşüncelerin psikopatolojilerin gelişiminde temel bir role sahip olduğudur. Bu çalışmanın sonuçlarından yola çıkılarak, ebeveynlere yönelik bilgilendirme çalışmaları yapılabilir.Anahtar Sözcükler: otomatik düşünceler, psikolojik kontrol, ebeveyn kontrolü, çocukların otomatik düşünceleri

The research indicates that the negative affects of the early childhood experiences have impact on the negative cognitive constructs. Besides, parents within the family system have been known to have significant events on the development of the children. It is considered to have major impact on the children that the parents provides them with the support and the control on them. The term ' control', is used to mean the pressing, dominating, or manipulating of the parents. Early childhood phase is known as a critical period in which negative constructs on the cognitive structure are placed and processed. The main purpose of this research is to determine the effect of the negative effects of the early childhood experiences on the negative cognitive constructs. Upon this, the child automatic thoughts inventory , psychological control scale and the sociodemographical information form have been applied on the dubjects whose ages range between 7-12 ( n=82). According to results, the perceived deprivation of live score between 12-13 ages has been found high compared to other scores.The physical danger and the social threat perception on the children of single parents have been found significantly high compared to the children of the married couples. In research , the perceived parents psychological control has an impact on the negative automatic thoughts. As a result, the more perceived parents psychological control increases, the more the negative automatic thoughts emerge. One of the main assumptions of the CBT is about the nature of the essential role of the negative thoughts on the psychopathology. Derived from this fact, parent information studies are advised for the future.Key words: automatic thoughts, psychological control, parental control , automatic thoughts of the children