Temporal lob epilepsi cerrahisi hastalarının post-operatif amnezi riskini öngörmede kullanılan nöropsikolojik testler ve FMRI`ın retrospektif olarak karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışma, operasyon öncesi uygulanan el tercih testi, bellek türlerini ölçümleyen testler ile fMRI paradigmalarının, lateralizasyona yönelik verdikleri bilgileri retrospektif yöntemle karşılaştırmak ve epilepsi cerrahisinde rutin bir prosedür olarak kullanılmaya yönelik etkinliğini araştırmak için yapılmıştır. Çalışmaya, çeşitli patolojilere bağlı unilateral temporal lob epilepsisini (TLE) düşündüren 16'sı sol TLE, 9'u sağ TLE olmak üzere 25 hasta alındı. Çalışmanın bu bölümü için hastaların cerrahi hazırlığı için yapılmış olan nöropsikolojik testleri, Yapısal MR, EEG, Patoloji bulguları geriye dönük olarak incelendi. Ayrıca operasyon öncesi fonksiyonel MRI sonuçları da geriye dönük değerlendirmeye alındı. Öncesinde nöropsikolojik testleri ve bellek fMRI yapılmış olan hastaların, yaklaşık post-operatif 7.ayda nöropsikolojik testleri uygulanarak elde edilen bulguları karşılaştırıldı. Elde edilen tüm veriler SPSS ile istatiksel olarak değerlendirildi. Hastaların, pre-operatif fMRI lateralizasyon indeksleri ile preoperatif-postoperatif nöropsikolojik testlere ait fark skorları arasındaki korelasyon incelendi. Sonuç olarak sol temporal lob opere olan hastalarda verbal bellek testlerinden PPTT II (p= ,032), CAVLT öğrenme düzeyi (p= ,037), CAVLT uzun gecikmeli hatırlama (p= ,025) ile verbal bellek fMRI arasında pozitif yönlü ilişki gözlendi. Benzer şekilde, Bos-ton Adlandırma Testi (p= ,055) ile fMRI konuşma indeksi arasında da pozitif yönlü bir ilişki saptandı. Non-verbal bellek testleri ile non-verbal fMRI arasında böyle bir ilişki görülmedi. Bu durum, verbal bellek fMRI'ın, post-operatif dönemde verbal bellek ka-yıplarını ön görmede temporal lob epilepsi cerrahisinde rutin bir prosedür olarak kullanı-labileceğine işaret etmektedir.

In this retrospective study, handedness inventory, material specific memory tests and fMRI paradigms related to lateralization were compared in order to predict post surgical memory outcome and aimed to devleop clinically applicable method to be used in epilepsy surgery. 25 patients with temporal lobe epilepsy (16 left, 9 right) that related to several pat-hologies were included in to the study. Structural MRI, EEG, pathology and neu-ropsychological assessment findings were analyzed by retrospectively, as well as functi-onal MRI results were evaluted which have done pre-operatively. Neuropsychological testing were performed pre-operatively and about seven months following surgery. The correlation between pre-operative lateralization index of fMRI and pre-to post-operative change score on each test which were calculated by substracting the pre-operative score from the post-operative score were analyzed using SPSS. Verbal memory tests of PPTT II (p= ,032), CAVLT learning curve (p= ,017), CAVLT long term delayed recall (p= ,025) were positively correlated with fMRI verbal memory paradigm. Also, there was such a correlation between Boston Naming Test (p= ,055) and language fMRI index. However, neither non-verbal memory tests nor non-verbal memory fMRI paradigm had predictive power. As a result, verbal memory fMRI is clinically applicable and can be used as a routine procedure to predict post-operative memory decline after surgery.