Sosyal medya kullanıcılarında nesneleştirme, toplumsal cinsiyet algısı ve kişilik faktörleri arasındaki değişkenlerin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada sosyal medya kullanıcılarının, nesneleştirme, toplumsal cinsiyet algısı ve kişilik faktörleri arasındaki değişkenlerin ilişkilerini araştırılmıştır. Araştırmayı 18-55 yaş aralığındaki sosyal medya kullanıcıları oluşturmaktadır. Toplam 264 katılımcıdan oluşan araştırmada katılımcılar tesadüfen seçilmişlerdir. Araştırmadaki kişi profilini 106 kadın ve 158 erkek oluşturmaktadır. nesneleştirme, toplumsal cinsiyet algısı ve kişilik faktörleri arasındaki değişkenlerin ilişkiyi ölçmek için bu araştırmada üç adet ölçek kullanılmıştır. Araştırmada katılımcıların kendini nesneleştirme düzeyini ölçmek için Noll ve Fredrickson (1998) tarafından geliştirilen ve Türkçe uyarlaması ile güvenirlik geçerlik çalışması Doğan (2013) tarafından yapılan Kenidini Nesneleştirme Ölçeği kullanılmıştır. Kişilik boyutlarını ölçmek için Somer ve Goldberg (1999) tarafından geliştirilmiş olan ve çalışmanın Türkçe uyarlaması İmamoğlu ve Beydoğan (2011) tarafından yapılan Beş Faktör Kişilik Envanteri kullanılmıştır. Katılımcıların toplumsal cinsiyet algısını saptamak için Altınova ve Duyan (2013) tarafından geliştirilen Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizi için Araştırmadaki tüm analizler SPSS 21 programı kullanılarak yapılmış, güven aralığı %95 olarak belirlenmiştir. Ölçek ortalamalarının normallik dağılımlarına bakmak amacı ile Shapiro-Wilk testi uygulanmıştır. Ölçekler arası ilişkileri saptamak için Pearson Korelasyon Katsayısı kullanıldı. Bağımsız değişkenlerin Bağımlı değişkene etkisini incelemek için Lineer Regresyon analizi kullanıldı. Araştırmaya katılan bireyler arasında nesneleştirme, toplumsal cinsiyet algısı ve kişilik faktörleri arasındaki ilişkiler incelenmiştir. En çok kullanılan sosyal medya aracının Instagram olduğu (%91,3), tüm katılımcıların çoğunluğunun en fazla günde 3-5 saatlerini (%31,8) sosyal medya araçları kullanarak geçirdikleri gözlenmiştir. Sosyal medyada en fazla günde 0-10 arası paylaşım (%43,6) yapılmaktadır. Arkadaş veya takipçi sayısı olarak 100-500 aralığı (%40,5), en çok katılımcının bulunduğu aralık olarak belirlenmiştir. Toplumsal Cinsiyet Algısı ile Kendini nesneleştirme arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Toplumsal Cinsiyet Algısı ile 5KFE - Yeniliklere/Gelişime Açıklık arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Sosyal Medya Kullanım Özelliklerinden – Sosyal medya paylaşım sayısı kendini nesneleştirme ve toplumsal cinsiyet algısı ile negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur.Bu sonuçlara göre, kişilerin toplumsal cinsiyet algı düzeyleri yükseldikçe, kendilerini nesneleştirme düzeyleri düşmektedir. Kişilerin toplumsal cinsiyet algısı düzeyleri arttıkça yeniliklere ve gelişime açıklık düzeyleri artmaktadır. Sosyal medyada paylaşım sayısı arttıkça, toplumsal cinsiyet algısı düzeyi düşmektedir.Anahtar Kelimeler: İnternet, kendini nesneleştirme, nesneleştirme kuramı, toplumsal cinsiyet, toplumsal cinsiyet algısı, kişilik faktörleri

In this research, social media users were investigated about the relationship between objectivity, gender perception and personality factors. Social media users in the age range of 18-55 make up the survey. Participants were randomly selected in the study consisting of 264 participants. The profile of the research consists of 106 women and 158 men. Three scales were used in this study to measure the relationship between objectivity, gender perception, and personality factors.The Sociodemographic Scale was used to measure sociodemographic variables of participants, The Self-Objecitifcation Scale was prepared by Noll ve Fredrickson in 1998 were used to measure self-objecitification levels of participants and Big Five Personality Inventory was developed by Somer ve Goldberg in 1999 was used to measure personality dimensions of participants. Perception of Gender Scale was prepared byAltınova ve Duyan in 2013 was used to measure gender perception of participants. For the analysis of the data, all analyzes in the study were made using the SPSS 21 program, with a confidence interval of 95%. The Shapiro-Wilk test was used to look at the normality distributions of the scale averages. Pearson Correlation Coefficient was used to determine interrelationships between scales. Linear regression analysis was used to examine the dependent variable effect of the independent variables. Relations between objectification, gender perception and personality factors were examined among the participating individuals. It was observed that the most used social media tool was Instagram (91.3%) and most of the participants spent 3-5 hours a day (31.8%) using social media tools. Social media share a maximum of 0-10 (43.6%) per day. The number of friends or followers is determined as the range of 100-500 (40.5%), with the most participants. There was a significant negative correlation between gender perception and self-objectification. There was a significant positive correlation between gender perception and Openness to Experience. Social Media Usage Characteristics - The number of social media sharing has a significant negative relationship with objectification and gender perception. According to these results, as the level of gender perception increases, the level of objectification decreases. As the level of gender perception increases, the levels of innovation and developmental clearance are increasing. As the number of sharing in social media increases, the level of gender perception decreases.Key words: Internet, self-objectification, objectification theory, gender, gender perception, personality factors