Genç yetişkinlerde anne-baba tutumu ve duygu düzenlemenin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ile ilişkisi

Abstract

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) aşırı hareketlilik, dikkat problemi ve istekleri erteleyememe (dürtüsellik) ve kontrol edememe belirtileriyle ortaya çıkan çocukluk döneminde gözlenen ve genç yetişkinliğe kadar devam edip ve hayat boyu sürebilen psikiyatrik bozukluktur. Çocukluk döneminde anne ve babaların çocuklarına karşı tutumları önemlidir. DEHB'da sosyal alandaki bozulma ve davranış problemlerinin duygu düzenleme becerileri ile ilişkili olmakla beraber anne-baba ile ilgili etkenler de çocukların duygularını düzenleme yeteneği açısından önemlidir. DEHB belirtilerini de şiddetlendirebilir veya komorbid durumlar için riski artırabilir. Araştırmada, genç yetişkin örneklemde ebeveyn tutumları ile duygusal düzenlemenin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ile ilişkisi araştırılmaktadır.Çalışma örneklem grubunu 142 (116 kadın, 26 erkek) katılımcı oluşturmaktadır. Katılımcılara anket formları elden ulaştırılmış ve cevaplamaları istenmiştir. Anket formları; Demografik Bilgi Formu, Genç Erişkinler Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Kendi Bildirim Ölçeği, Ana-Baba Tutumları Ölçeği ve Duygu Düzenleme Ölçeğinden oluşmaktadır. Çalışmada SPSS 22.0 istatistiksel programı kullanılmıştır. Ölçek maddelerin tamamına ve faktörler bazında Cronbach Alfa güvenirlik analizi yöntemi uygulanmıştır. Çalışmaya katılan kişilerin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, anne baba tutumları ve duygu düzenleme ölçeklerinin alt boyutlarına ait ilişki analizi Pearson korelasyon testi kullanılmıştır. Anne-baba tutum, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve duygu düzenleme davranışı ölçeği alt boyutları için güvenirlik analizi uygulandığında; Cronbach Alfa katsayısı sırasıyla 0,928; 0,892; 0,856; 0,703; 0,682; 0,612; 0,432 olarak bulunmuştur. Sadece baskılama alt boyutu güvenilirliği düşük çıkmış olup sonuç olarak kullandığımız bu ölçekler ölçmek istediğimiz olguyu güvenilir bir şekilde ölçmektedir. Bulgular incelendiğinde bilişsel değerlendirme ile koruyucu istekçi tutum arasında pozitif doğrusal; demokratik tutum ile dikkat eksikliği arasında negatif doğrusal; koruyucu istekçi tutum ile dikkat eksikliği ve hiperaktivite arasında pozitif doğrusal; otoriter tutum ile dikkat eksikliği ve hiperaktivite arasında pozitif doğrusal ve anlamlı bir ilişki vardır. Ayrıca demokratik tutum ile koruyucu istekçi ve otoriter tutum arasında negatif doğrusal; koruyucu istekçi tutum ile otoriter tutum arasında pozitif doğrusal; dikkat eksikliği ile hiperaktivite arasında pozitif doğrusal ve anlamlı bir ilişki vardır.Sonuç olarak araştırmanın temel amacı olan duygu düzenleme ve anne baba tutumu kavramlarının genç yetişkin bireylerde DEHB düzeylerini alanyazındaki çalışmalarla da benzer şekilde etkilediği sonucu ortaya koyulmuştur. Araştırmamızda alanyazından farklı olarak duygu düzenleme ile DEHB arasında anlamlı farklılıklar çıkmamış fakat duygu düzenleme ile anne-baba tutumu arasında anlamlı farklılık saptanmıştır. Anne-baba tutumu ile DEHB ilişkileri alanyazınla uyumlu olarak anlamlı farklılıklar gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu, Anne Baba Tutumu, Duygu Düzenleme, Genç Yetişkin

Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) is a lifelong psychiatric disorder characterized by hyperactivity, attention deficit and impulsivity, and persistent childhood manifestations of uncontrollable progression to young adulthood. The attitudes of mothers and fathers towards their children are important in childhood. Deterioration and behavior problems on the social side of ADHD are related to emotion regulation skills, while factors related to parents are important in terms of their ability to regulate children's emotions. It may also exacerbate ADHD symptoms or increase the risk for comorbid conditions. In the study, parental attitudes in young adult samples and emotional regulation are investigated in relation to attention deficit and hyperactivity disorder.The study sample group consisted of 142 participants (116 females, 26 males). Participatory questionnaires were submitted by hand and asked to respond. Survey forms; Demographic Information Form, Young Adults Attention Deficit and Hyperactivity Disorder Self Report Scale, Parent Attitudes Scale and Emotion Regulation Scale. The SPSS 22.0 statistical program was used in the study. Cronbach Alfa reliability analysis method was applied to all of the scales and on the basis of factors. Pearson correlation test was used for the correlation analysis of attention deficit and hyperactivity impairment, parental attitudes and subscales of emotional regulation scales.When the reliability analysis was applied for parental attitude, attention deficit hyperactivity disorder and emotional regulation behavior scale subscales; The Cronbach's alpha coefficient was respectively; 0.928; 0.892; 0.856; 0.703; 0.682; 0,612; 0,432. Only the suppression sub-dimension has a low reliability and as a result these scales we use reliably measure the likelihood that we want to measure. When the findings were examined, positive linearity was found between cognitive evaluation and protective willing attitude; Negative linear between democratic attitude and attention deficit; positive linearity between attitudes of caregiver attitude and attention deficit and hyperactivity; there is a positive linear and significant relationship between the authoritarian attitude and attention deficit and hyperactivity. In addition, there is a negative linear relationship between the democratic attitude and the protective willing and the authoritarian attitude; positive linear between the protective custodian attitude and the authoritarian attitude; there is a positive linear and significant relationship between attention deficit and hyperactivity.As a result, the main aim of the research was the conclusion that the concepts of emotion regulation and parental attitude affects the level of ADHD in young adult individuals in similar ways. In our study, there were no significant differences between emotion regulation and ADHD, but there was a significant difference between emotion regulation and parental attitude. Significant differences were observed between parents' attitude and ADHD associations in accordance with the literature.Key Words: Attention Deficit And Hyperactivity Disorder, Attitude Of Parents, Emotion Regulation, Young Adult