Algılanan ebeveyn tutumunun yetişkin bireylerde duygusal yeme bozukluğuna etkisinin incelenmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada, Algılanan Ebeveyn Tutumunun Yetişkin Bireylerde Duygusal Yeme Bozukluğuna Etkisinin İncelenmesi amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda yaş, cinsiyet, medeni durum, kilo, çocukken ebeveynin nasıl davrandığı, kendini nasıl gördüğü, eğitim düzeyi, BKİ, diyetisyene gitme durumu, spor salonuna gitme durumu gibi değişkenlerin de duygusal yeme bozukluğuna olan etkilerinin incelenmesi hedeflenmektedir.Yöntem: Çalışmaya, Türkiye'nin çeşitli illerinde doğmuş 18 yaş üstü 300 yetişkin, gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmada, Duygusal Yeme Bozukluğunu ölçmek amacıyla Duygusal Yeme Ölçeği (DYÖ) ve Yeme Farkındalığı Ölçeği (YFÖ) kullanılmıştır. Yetişkin Bireylerde Algılanan Ebeveyn Tutumunu ölçmek için ise ebeveynlik biçimlerinin değerlendirilmesi amacıyla Young Ebeveynlik Ölçeği (YEBÖ) kullanılmıştır. Bulgular: Bireylerin ebeveyn tutumları, duygusal yeme ve yeme farkındalığı ölçeklerinin puanlarının sırası ile cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi gibi sosyo-demografik özelliklere göre farklılık gösterip göstermediği test edilmiştir. Araştırmada elde edilen veriler SPSS 21.0 kullanılarak analiz edilmiştir. Verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel metotlar kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, edinilen bulgularda; araştırmaya katılan bireylerin %74,7'si (n=224) kadınlardan ve %25,3'ü (n=76) erkeklerden oluştuğu görülmüştür. Sonuçlar göstermektedir ki düşünmeden yeme, duygusal yeme, yeme kontrolü, bilinçli beslenme, enterferansal ve yeme farkındalığı alt ölçeklerinden alınan puanlar arttıkça; duygusal yeme ölçeğinden alınan puanlarda düşüş olmaktadır.Bireylerin duygusal yeme alt ölçeği olan, yeme isteğini engelleyememe ölçeğinden aldıkları puanlar arttıkça, bireylerin anne ve babalarından algıladığı kuralcı, küçümseyici, duygusal bakımdan yoksun bırakıcı, sömürücü, aşırı koruyucu, aşırı izin verici, kötümser, cezalandırıcı ve değişime kapalı alt ölçeklerden aldıkları puanların da artmakta olduğu görülmüştür [p<0.05]. Yapılan araştırmalar ve uygulanan ölçekler sonucunda, bu çalışma literatürle örtüşmekte ve hipotez doğrulanmış bulunmaktadır.Anahtar Kelimeler:duygusal yeme, algılanan ebeveyn tutumu, yeme farkındalığı

Objective: In this study, it is aimed to examine the impact of perceived parental attitude on Emotional Eating Disorder in adults. It is aimed to investigate the effects of variables such as age, gender, marital status, weight, how their parents behaved, how they see themselves, education level, BMI, dietitian attendance status and gym center attendance status on emotional eating disorder.Methods: 300 volunteer adults that were born in various provinces of Turkey participated in the study. Emotional Eating Scale (EES) and Eating Awareness Scale (EAS) were used to assess Emotional Eating Disorder. The Young Parenting Scale (YPS) was used to measure perceived parental attitudes in adults.Findings: The data were tested whether the scale scores of perceived parental attitude, emotional eating and eating awareness differed according to the socio-demographic characteristics such as gender, age and education level. The obtained data were analyzed by using SPSS 21.0. Descriptive statistical methods were used to evaluate the data. As a result of the analyzes, the obtained findings indicated that 74.7% (n = 224) of the participants were female and 25.3% (n = 76) of the participants were male in the study.The findings demonstrated that when the scores from Eating Awareness subscales which were eating without thinking, emotional eating, control of eating, conscious nutrition, inferential and eating awareness subscale increased; scores from Emotional Eating Scale decreased.The findings indicated that when the scores from EES of the Disinhibition subscale increased, the scores of perceived parental attitude subscales which were normative, belittling/criticizing, emotionally depriving, exploitative/abusive, overprotective/anxious, over permissive/boundless, pessimistic/worried, punitive, emotionally inhibited/restricted increased [p<0.05].As a result of the examination and applied scales, the findings demonstrated that the study was consistent with the current literature and the hypothesis was confirmed.Keywords: emotional eating, perceived parental attitude, eating awareness