Madde bağımlısı bireyler ve ailelerinin problem çözme becerileri ve mizaç özellikleri ilişkisinin incelenmesi

Abstract

Araştırmanın amacı; madde bağımlısı bireylerin ve ailelerinin problem çözme becerileri ve mizaç özellikleri ilişkisini incelemektir. Tez bu konu hakkında bilgi ve literatüre katkı sağlamayı hedeflemektedir. Araştırmanın örneklemini NP İstanbul Beyin Hastanesi'nde, İstanbul ilinde bulununan bağımlılıkla mücadele merkezlerinden birinde yatarak ve ayakta tedavi gören 18 yaş üzeri madde bağımlısı hastalar ve aileleri oluşturmaktadır. Araştırmaya katılım gönüllülük esası içermektedir. Katılımcı sayısı 102 kişidir. Araştırmanın katılımcılarına ''Sosyodemografik Bilgi Formu'' , ''Problem Çözme Envanteri'', ''Mizaç ve Karakter Envanteri'' uygulanmıştır. Verilerin analizi için SPSS 21.0 paket programı kullanılmış, hipotezlerin sınanmasında Pearson korelasyonu, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), bağımsız iki örneklem t testi, tek örneklem ki-kare analizi ve tek örneklem t testinden yararlanılmıştır.Araştırmada elde edilen bulgulara göre madde kullanımına sigara ve alkolün eşlik ettiği; madde kullanım yaşının 15 yaş altında da önemli oranda görüldüğü; madde kullanmaya başlamanın en önemli nedeninin arkadaş ortamı olduğu belirlenmiştir. Madde bağımlısı bireylerde en fazla kendini aşma, iş birliği yapma, ve yenilik arayışı karakter özelliklerine rastlanmakta; problem çözme becerisine ilişkin en yüksek yetersizlik algısının aceleci ve kaçıngan yaklaşımlar üzerinde olduğu bulguları elde edilmiştir. Araştırmanın problem cümlesine yönelik elde edilen bulgulara göre mizaç/karakter özellikleri ile problem çözme becerisine ilişkin yetersizlik algıları arasında kısmen negatif, kısmen pozitif yönlü ilişkiler olduğu; madde bağımlısı bireylerin çoğunluğunun ailesinde madde kullanımı olmadığı; bireylerin problem çözme becerileri ile ailelerinin problem çözme becerileri arasında anlamlı ilişki olmadığı; mizaç/karakter özellikleri ve problem çözme becerilerine ilişkin yetersizlik algısı ile madde kullanımı arasında anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiş olup araştırmadan elde edilen bulguların genel olarak literatür ile uyumlu olduğu sonuçları elde edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Madde Bağımlılığı, Problem Çözme, Mizaç, Karakter

The purpose of this study is to investigate the relationship between problem solving skills and temperament characteristics of substance abusers and their families and also to provide information and literature contribution on this subject. The sample of the research consists 102 individuals over the age of 18 who are receiving treatment in NP Istanbul Neuropsychiatry Hospital and one of the addiction recovery center in Istanbul volunteered to participate to the study. The Participants responded to `Sociodemographic Information Form`, `Problem Solving Inventory`, `Temperament and Character Inventory`. The data had been processed and analyzed in SPSS 21.0. Pearson correlation, one-way analysis of variance (ANOVA), independent two-sample t-test, one-sample chi-square analysis and one-sample t-test were used to test hypotheses. According to the findings of the research, smoking and alcohol consumption were seen in substance abusers, substance use is seen significantly even under the age of 15, peer influence is the most important reason for starting substance use. Substance abusers have the characteristic of cooperativeness, self transcendence, and novelty seeking. Research findings show that people use subctance feel themselves inadequate about problem solving skills; impulsivity, avoidance. Finding of the study reveal that there are partially negative, partially positive relationships between temperament / character traits and inadequacy perceptions of problem solving skills, the majority of substance abusers parents do not have substance abuse, there is no significant relationship between individual problem solving abilities and their families' problem solving abilities. According to the results of study, there is a significant relationship between temperament and character traits and perception of inadequacy about problem solving skills and substance abuse, and finally the results of the research are generally consistent with literature.Keywords: Substance Abuse, Problem Solving, Temperament, Character