Tiroid fonksiyon bozukluğu olan hastaların yaşam kalitesinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışma, tiroid fonksiyon bozukluğu alan hastaların yaşam kalitesini incelenek amacıyla tanımlayıcı, kesitsel olarak yapılmıştır. Araştırma, İstanbu ilinde Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nin Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları polikliniğinde tedavi gören tiroid fonksiyon bozukluğu tanısı alan 150 hasta ile gerçekleştirilmiştir.Araştırma verileri 'Bireylerin Bireysel ve Hastalıkla İlgili Özelliklerine Ait Bilgi Formu' ve 'SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği' kullanılarak, Ağustos-Aralık 2018 tarihleri arasında toplanmıştır. Verilerin analizinde Student's t testi, Mann-Whitney U testi, One-way ANOVA testi, Scheffe testi ve Dunn-Bonferroni post hoc testi ve Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır.Hastaların %30'unun 30-39 yaş aralığında, %6'sının ise 60 yaş ve üzeri aralığında olduğu, %85,3'ünün kadın, %14,7'sinin ise erkek olduğu, bireylerin büyük çoğunluğunun evli (%78) olduğu belirlenmiştir. Hastaların yarısından fazlasının hipertiroidi (%51,3), %46'sının hipotiroidi ve %2,7'sinin ise ötiroidi hastası olduğu saptanmıştır. Hastaların %30,7'sinin 6 ay-1 yıldır, %16'sının ise 10 yıldan daha fazla süredir tiroid hastası olduğu görülmüştür. Hastaların %37,3'ünün hastalığını genel kontrol esnasında öğrendiği, %11,3'ünün hastalığını gebelik esnasında öğrendiği, %10,6'sının hastaneye kilo alma, %8'inin saç dökülmesi, %7,3'ünün sinirlilik hali, %6'sının ise halsizlik şikâyeti ile hastaneye başvurduğu, bireylerin çok büyük bir çoğunluğunun ilaç kullandığı (%86,7) %13,3'ünün ise ilaç kullanmadığı belirlenmiştir. Çalışmaya katılan hastaların %47,3'ünde 0-10 arası semptom, %52,7'sinde 11 ve üzeri semptom görüldüğü saptanmıştır.Araştırmaya katılan hastaların yaşam kalitesi ölçeği alt boyutlarından; 'fiziksel fonksiyonellik' puan ortalaması 64,67±20,75; 'sosyal fonksiyonellik' puan ortalaması 66,33±22,15; 'fiziksel rol' puan ortalaması 50,00±41,67; 'emosyonel rol' puan ortalaması 38,33±41,54; mental sağlık puan ortalaması '56,32±16,17'; 'canlılık' puan ortalaması 47,50±19,91; 'ağrı' puan ortalaması 65,67±23,88; 'genel sağlık' puan ortalaması 49,93±15,66 olarak bulunmuştur. Hastaların cinsiyet, eğitim, meslek ve ilaç kullanma durumu gibi özellikleri ile yaşam kalitesi alt boyutları arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0.05). Bu çalışmada kadın hastaların 'fiziksel fonksiyonellik' alt boyutu; ilköğretim mezunu hastaların 'fiziksel fonksiyonellik' alt boyutu; çalışmayan hastaların 'fiziksel fonksiyonellik' ve çalışan hastaların 'genel sağlık' alt boyutu; ilaç kullanan hastaların 'emosyonel rol, mental sağlık ve canlılık' alt boyutu puan ortalamaları anlamlı bir şekilde düşük bulunmuştur. 0-10 semptom sayısı bulunan hastaların 11 ve üzeri semptom sayısı bulunan hastalardan 'fiziksel fonksiyonellik' puan ortalaması anlamlı bir şekilde yüksek bulunmuştur.Çalışmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda hastalarda oluşabilecek semptom sayısının çokluğunda yaşam kalitesini etkileyen unsurlar belirlenerek farkındalıklarının arttırılması ve bireye özgü bakım planlanması önerilir.Anahtar Kelimeler: Tiroid, Tiroid Fonksiyon Bozukluğu, Yaşam Kalitesi, KLP, Hemşirelik

This study was conducted as a descriptive, cross-sectional study to investigate the quality of life of patientswith thyroid dysfunction. The study was carried out with 150 patients diagnosed as thyroid dysfunction treated in Endocrinology and Metabolic Diseases outpatient clinic of Umraniye Training and Research Hospital of Health Sciences University in Istanbul.The research data were obtained betweenAugust-December 2018 by using the Information Form of Individual and Disease-Related Characteristics of Individuals 'and' SF-36 Quality of Life Scale '. Student's t test, Mann-Whitney U test, One-way ANOVA test, Scheffe test, Dunn-Bonferroni post hoc test and KruskalWallis H test were used for data analysis.30% of the patients were in the 30-39 agerange, 6% were in the age range of 60 years and above, 85.3% were women, 14.7% were men, and the majority of individuals were married (78%). It has been identified that More than half of the patients had hyperthyroidism (51.3%), 46% had hypothyroidism and 2.7% had euthyroidism. It was observed that 30.7% of the patientshad thyroid disease for 6 months-1 year, and 16% had more than 10 years. 37.3% of the patients learned aboutthe disease during general control, 11.3% learned aboutthe disease during pregnancy, 10.6% gained weight in the hospital, 8% lost hair, 7.3% became nervous. It was determined that 6% of the patients were admitted to hospital with complaints of fatigue, and the vast majorityof the individuals were using drugs (86.7%) and 13.3% were not using drugs. It was found that 47.3% of the patients who participated in the study had 0-10 symptomsand 52.7% had 11 or more symptoms.The subscales of the quality of life scale of the patientsparticipating in the study were; The mean score of physical functionality was 64.67 ± 20.75; The mean scoreof social functionality was 66.33 ± 22.15; The mean scoreof physical role was 50.00 ± 41.67; The mean emotionalrole 'score was 38.33 ± 41.54; mean mental health scorewas '56, 32 ± 16.17 '; The mean vitality 'score was 47.50 ± 19.91; The mean pain score was 65.67 ± 23.88; The mean 'general health' score was 49.93 ± 15.66. A statistically significant relationship was found between the characteristics of the patients such as gender, education, occupation and drug use status and quality of life sub-dimensions (p <0.05). In this study, physical functionalityof ' subscale of female patients; 'physical functionality' of sub-dimension of primary school graduates; 'physicalfunctionality of non-working patients and' general health 'sub-dimension of working patients; The mean subscalescores of the patients who use drug ör have 'emotionalrole, mental health and vitality were significantly lower. The mean score of 'physical functionality was significantly higher in patients with 0-10 symptoms than in patients with 11 or more symptoms.In line with the results obtained from the study, about increasing the number of symptoms that may occur in patients. İt is recommended that that awarenessraising and individual-specific care is planned by the identified factors affecting the quality of life for each individual.Keywords: Thyroid, Thyroid Function Disorder, Quality of Life, KLP, Nursing