Yunus Emre perspektifinden modern insan kişiliğinin eleştirisi

Abstract

Bu tez çalışması ile, günümüz Psikiyatri anlayışının Kişilik Organizasyonları açısından literatürdeki tasnifinin yeni bir gözle, Yunus Emre'nin insan idesindeki kolaylaştırıcı unsur ve özgül kanalından da destek alarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Bilimsel bilginin zaman zaman yardım sağlamada kısıtlı kalabildiği, sonsuz bir uzam içerisinde gelişen insan yapısına, bilimin araçsallaştırılması ile sağlanan desteğin yanında, bireyin gelişimine paralel doğru karar ve tercihleri ile değerler sistemi de destek olmaktadır. Psikolojik kuramların oluşturulması esnasında, birey psikolojisine tamamen nörolojik açıdan bakan yaklaşımların eleştiri alması gibi, kişilik organizasyonları vb. tasnifsel ayrımlarda da, sadece geleneksel bilimsel paradigmalar ile değerlendirme yapılmaması noktasında, buna paralel bir hassasiyetin gösterilmesi yarar sağlayabilecektir. Yunus Emre felsefesi, yaşadığı dönem itibariyle edindiği tecrübelerle de, bireyin zor şartlar altında dahi olsa, kişinin kendi benlik ve değerler örüntüsündeki farkındalığa vurgu yaparak, karşılaştığı zor durum ve şahsi hallerle ilgili çıkış yolları bulabileceğini belirtmektedir. İnsan vücudunu beden-ruh olarak karşılıklı iletişim halinde olduğunu kabul eden şair, bunu `alet-usta` bağlamında nitelendirerek, insanın içindeki cevheri ortaya çıkarma yolundaki çabasına kıymet vermektedir. Çünkü bu çaba, insanları `ötekileştirme` kaygısından ileri götürerek, öncelikle kendini tahlil edebilme ardından özeleştiri yapabilme kapılarını aralayarak, nihayetinde insanlık geleceği adına, daha büyük faydalara vesile olabilecektir. Yunus'un `Yetmiş iki millete kurban ol aşıkısan` sözüyle belirttiği şekilde, gönlündeki sevgiyle, tüm insanlığı aynı değerde görüp, şefkatle bakarak, farklılıkları bir kenara bırakan bir yaklaşım ile, günümüzün `normal`ini daha derinlikli araştırmak, şahısların bu normale karşı algı ve tutumlarını hassas bir şekilde saptamak, Kişilik Organizasyonlarının tanı ve tedavi parametrelerini de gözden geçirilmesine destek sağlayabilecektir.Anahtar Kelimeler: Kişilik Organizasyonları, Kişilik Bozuklukları, Yunus Emre, Kişiliğin Tasnifi, İnsan Tasviri.

This thesis aims to evaluate the present classification of psychiatric understanding in the terms of Personality Organizations in the literature, with a new look and with support from Yunus Emre's facilitating element and specific channel on the human side.For supporting the issue, by the instrumentalization of science, the system of the values is also supported with the right decisions and preferences parallel to the development of the individual, in which the scientific knowledge can be limited sometimes, supported by the values system. During the creation of psychological theories, it may be useful to show sensitivity in parallel to the point of, not being evaluated only by traditional scientific paradigms, even in classical distinctions such as personality organizations, such as criticism of purely neurological approaches to individual psychology. The philosophy of Yunus Emre indicates that the individual can find ways to deal with personal situations, which he has encountered by experiencing and by emphasizing his own awareness of self and values, even under difficult circumstances.The poet acknowledges that the human body is in mutual communication as body-soul, valuing it in the context of `instrument-master` and appreciating it in his efforts to reveal his inside potential. Because this effort can lead to greater utility in the name of the future of mankind, ultimately without leading to the anxiety of `othering` and first opening the doors to self-criticism after self-analysis.To investigate today's `normal` in more depth, with an approach that leaves the differences on one side, as Yunus points out, `If you are in love you can be victim of seventy-two nationalities`, with the love of heart, seeing all humanity at the same value and looking at it with compassion , sensitive individuals' perception and attitudes towards this norm, will support the diagnosis and treatment parameters of Personality Organizations. Key Words: Personality Organizations, Personality Disorders, Yunus Emre, Personality Classification, Human Depiction.