Büyük endüstriyel kazaların domino etkilerini modelleme, önleme ve yönetme

Abstract

elişen endüstri günlük yaşamımızı giderek kolaylaştırsa da bu imkanları sunabiliyor olması bir takım tehlikeleri de yanında getirmiştir. Özellikle tehlikeli proseslere sahip tesisler, özellikle entegre tesisler ve bu tesislerin bir araya geldiği organize sanayi bölgeleri tehlikenin boyutunu daha artırmaktadır.Proses şartlarında önceden ön görülmeyen bir durumun sonucu oluşabilecek kaza tesis içerisinde diğer prosesleri, birbirine komşu olan tesisleri ve hatta bölgede yaşayan yerel halkı dahi tehdit edebilir. Bu çalışmada `domino etkilerinin` nasıl yönetilebileceği konusunda yol göstermeyi amaçlamaktadır. Tesis yönetimi ve organize sanayi bölge yönetimini yaşanan kazaların domino etkilerinden kaynakları doğru kullanarak nasıl önleyeceklerini ve etkilerini nasıl azaltabileceklerini optimize etmektedir.Tesislerde büyük endüstriyel kazaya yol açan bazı birincil kaza senaryolarının tespiti çok zor değildir. Fakat bu birincil kazanın sebep olduğu büyük endüstriyel kazaların tespiti ve etkilerinin belirlenmesi için daha detaylı çalışmalar gerekmektedir. Tesis içi domino etkileri ve dış domino etkileri diye ikiye ayırarak tesislerin öncesinde bu iç domino etkilerini yönetmekle ilgilenmesi gerekmektedir. Aslında tesis içi yapılan bu çalışma tesis dışını etkileyebilecek dış domino etkilerini de azaltmakta olsa da tamamen ortadan kaldırmamaktadır. Dahası bu tür dış etkileri yönetmek tesisler arası yönetim gereksinimleri gerekliliğini de ortaya çıkarmaktadır.Ortak emniyet prosedürleri (harici domino risklerini tanımlama, değerlendirme ve sürekli optimizasyonu) tesislerin birbirleri arasında işbirliğine dayanmaktadır. Tesisler arası işbirliğini geliştirmek ve bu etkileri doğru öngörebilmek için mutlak bilime dayalı bir takım yazılımlar kullanılması gerekliliğini getirmektedir. Bu yazılımlardan birisi kullanılarak hala faaliyette olan bir sanayi bölgesi içerisinde tesislerin kendi içerisinde ve komşu tesislere olan domino etkileri modellemesi, önlenmesi ve yönetilmesi için çalışma yapılmıştır.

Although the developing industry has made our daily lives easier, its ability to offer these opportunities has brought some dangers. Especially hazardous processes, especially integrated facilities and organized industrial zones where these facilities come together increase the extent of the danger.The accident that may occur as a result of an unforeseen situation in the process conditions may threaten other processes within the facility, neighboring facilities and even local people living in the region. In this study, it aims to guide how `domino effects` can be managed. Facility management and organized industry optimize regional management how to prevent accidents from domino effects by using resources correctly and how to reduce their effects.It is not very difficult to detect some primary accident scenarios that lead to major industrial accidents in the facilities. However, more detailed studies are required to detect the major industrial accidents caused by this primary accident and to determine their effects. The facilities should be concerned with managing these internal domino effects by dividing them into two as internal domino effects and external domino effects. In fact, this in-house study reduces the effects of external dominoes that may affect the exterior of the facility, but does not completely eliminate them. Moreover, managing such external impacts reveals the need for cross-site management requirements.Join safety procedures (identifying, assessing and continuous optimization of external domino risks) are based on the cooperation of the facilities. It is necessary to use absolute science based software in order to develop cooperation between facilities and to predict these effects correctly.Using one of these softwares, an effort was made to model, prevent and manage domino effects on the plants within and within neighboring facilities within an industrial zone that is still in operation.