Marx`ın Kapital`inde yöntem

Abstract

Marx opus magnum'u Kapital'de, modern toplumun iktisadi hareket yasasını ortaya çıkarmak için kapitalist üretim tarzını ve kapitalist üretim ilişkilerini ve ona tekabül eden ilişki biçimlerini inceler. Marx, Kapital'de, bir bütün ve teorik model olarak ele alınabilecek a priori yapı oluşturan kategoriler ve kavramlar sistemini diyalektik tarzda yeniden inşa eder ve sunar. Marx'ın bu teorik modelinde ya da sisteminde bireyler, iktisadi kategorilerin, sınıf ilişki ve çıkarların kişileştirmeleri, temsilcileri olarak ele alınmıştır. Bu anlamda, Marx'ın inşa ettiği sistem ya da teorik model idealize edilmiş özelliklere sahip, birbirleriyle idealize edilmiş ilişki içinde olan ve idealize edilmiş yasalara uyan ve kapitalist üretim tarzını belirli bir perspektife göre temsil eden idealize edilmiş nesnelerden oluşmaktadır. Marx, bu diyalektik olarak inşa ettiği teorik modelini kullanarak kapitalist üretim tarzı hakkında bilimsel, tarihsel, felsefi ve hatta politik savlar ileri sürmüştür. Marx'ın gerçekliği temsil etme, diğer bir ifadeyle, model inşa edip kullanma etkinliği, bilimsel bir etkinlik olarak görülebilir Marx, modelini, materyalist diyalektik bir perspektiften inşa etmiştir ve bu perspektiften hareketle klasik politik iktisatın büyük, önemli kategorilerinin diyalektik bir açıklamasının bütünleşik bir sistemini sunmaya çalışmış, onları bu yolla yorumlamış ve diyalektik bir tarzda yeniden inşa etmiş ve daha önceki kategoriler sisteminde içerilmiş olan yeni kategoriler sunmuştur. Marx, böylelikle, daha önce iktisadi sorunların incelenmesinde uygulanmamış diyalektik araştırma ve sunum yöntemini kullanmıştır. Bununla birlikte, Marx'ın diyalektiği, materyalist-tarihsel temellerinde Hegel'in diyalektiğinden sadece farklı değil aynı zamanda diyalektik anlamda onun tamamıyla karşıtıdır. Hegel'de olduğu gibi Marx'ta da kategorilerin toplumsal, tarihsel ve öznelerarası boyutları ortaya çıkarılıp, diyalektik methot yoluyla yeniden inşa ile sunulmaya çalışılır ama Marx'ta diyalektik ona bir perspektif sağlayan onun tarihin materyalist anlayışına bağımlıdır ve bu diyalektik Hegel'in programındaki diyalektikten bu nedenle ayrıdır. Marx, ayrıca, kendi çağının politik iktisatçılarından da, kategorilere toplumsal, tarihsel ve öznelerarası bir boyut ekleyerek kendi materyalist tarihsel perspektifiyle kapitalizmin tarihselliğini kendi modeline dâhil etmek anlamında da ayrılır. Bu tezde, Marx'ın bilimsel etkinliğinde kategorilere materyalist, tarihsel ve öznelerarası bir boyut eklemek için Hegel'in Mantık Bilimi'nin Marx'a büyük bir hizmet sunduğunu tartışacağım ve savunacağım. Bu savı temellendirmek için, Kant'ta diyalektiğin aklın bir antinomisi olarak tekrar ortaya çıkışını ve daha sonra da Hegel'in ve Marx'ın programlarında diyalektiğin `zorunlu olarak` görünüşünü, tarihsel arka planıyla birlikte felsefi bir tarzda sergileyeceğim.

In his opus magnum Capital, Marx examines the capitalist mode of production and relations of production and forms of intercourse that corresponds to it in order to reveal the economic law of motion of modern society. In Capital, Marx re-constructed and presented dialectically a system of categories and concepts as an a priori construction that can be taken as a theoretical model as a whole. In Marx's theoretical model or his system, in Capital, individuals are dealt with only in so far as they are the personifications of economic categories, the bearers of particular class-relations and interests, that is, the theoretical model Marx constructed is composed of idealized objects having idealizing properties and being in idealized relation to one another and obeying idealized laws, representing an aspect of the capitalist mode of production. Using this theoretical model constructed dialectically, Marx made scientific, historical, philosophical and even political claims about the capitalist mode of production. Marx's activity of representing reality, i.e., constructing and using the model in question should be seen as a scientific activity. Marx constructed his theoretical model from a (materialist) historical (and dialectical) perspective. And from this perspective, concepts or categories [of classical political economy] that are introduced within the structure of the model, are construed and re-constructed in a dialectical way by Marx, in addition, he provided new categories that are already contained in the unity of previous categories, by the dialectic method of analysis which he has employed, and which had not previously been applied to economic subjects. However, as it is well known, in its foundations, Marx's dialectic is not only different from the Hegelian dialectic but exactly opposite to it in a dialectical sense. As in Hegel, even if Marx also tries to reveal and present the social and historical dimensions of the concepts, Marx's dialectic used in his scientific activity depends on the materialist conception of history, which provides a perspective from which model constructed, different from Hegel's dialectic in Hegel's own philosophical program. Marx also departs from political economists of his age in adding a social, historical, and inter-subjective dimension to the categories by incorporating the historicity of capitalism with his materialist perspective into his theoretical model. In the dissertation, I will argue that in order to add materialist, historical, and intersubjective dimension to the categories in his scientific activity, Hegel's Logic provided a great service to Marx. To justify this claim, I will try to present re-emergence of dialectic as an antinomy of reason in Kant and then the manifestation of dialectic `necessarily ` in Hegel's and Marx's program in a philosophical way of reasoning with historical background.