Esrar (cannabis) kullanım bozukluğu görülen kişilerin psikolojik, fiziksel ve sosyal yaşantıları üzerine bir araştırma; Ankara örneği

Abstract

Bağımlılığın iki bileşeni olan; madde kullanımı üzerindeki kontrol kaybı ve olumsuz sonuçlara karşı madde kullanıma devam edilmesi çalışmanın kuramsal çerçevesini oluşturmaktadır. Esrara (cannabise) kolay ulaşılabiliyor olması, esrarın geçiş maddesi olması ve esrar kullanım bozukluğunun birey ve toplum üzerindeki yıkıcı özelliğe sahip olması varsayımlarıyla çalışma yürütülmüştür. Tanı kriteri olarak Amerikan Psikiyatri Birliği'ne ait DSM-5 Tanı Kriteri esas alınmıştır. Madde bağımlılarının sağlık, sosyal ve kültürel yaşantılarını ortaya koyabilmek amacıyla yapılan bu araştırma tasviri bir araştırmadır ve yalnızca tanımlayıcı istatistik teknikler kullanılmıştır. Araştırma Ankara'da yaşayan ve esrar (cannabis) kullanım bozukluğu gözlenen 18 yaş ve üzeri bireyler kapsam ve sınırlılığında yapılmş ve evrene bağlı olarak `kartopu örneklemesi` sonucu 160 esrar kulanıcısına ulaşılmıştır. Kapsam geçerliliği araştırılarak hazırlanan ve kategorik verilerden oluşan anket formu, 33 soru ile sorulara ait çok sayıda cevap seçeneği barındırmakta ve sorulara çoklu cevap verilebilmektedir. Verilerin değerlendirilmesinde kullanılan frekanslar ve ilişki tabloları (crosstab) ise SPSS istatistik programı kullanılarak oluşturulmuştur. Araştırma bulgularına göre; yaşa bağlı olarak madde kullanım nedenlerinin farklılaşabildiği ve yaş ilerledikçe çoklu madde kullanım oranında artış meydana geldiği görülmüştür. Madde kullanımına bağlı olarak umursamazlık, konsantrasyon eksikliği, şüphecilik ve algısal problemler gelişmekte ve madde kullanım bozukluğu olan her 2 kişiden 1'i madde kullanmadığında sinir, kaygı, saldırganlık ve kendini ifade etme güçlüğü gibi etkiler yaşadığını belirtmektedir. Ankete katılan her 5 kişiden 2'sinin ailesinde başka bir kullanıcı olduğu, kullanıcıların maddeyi daha çok ev ortamında ve arkadaşları ile kullanmayı tercih ettikleri, ankete katılım gösteren madde kullanıcısı her 10 kişiden 1'inin madde temini için yasadışı bir şey yaptığı ve her 2 kişiden 1'inin ise iş kaybı, okul bırakma, ekonomik kayıplar, aile, akraba ve arkadaşlık ilişkilerinde problem yaşama, sağlık sorunları ve hukuki sorunlar gibi sorunlara maruz kaldığı görülmüştür.

The two components of addiction; loss of control over substance use and continuation of drug use despite adverse consequences constitute the theoretical framework of the study. The study is conducted with the assumptions of cannabis becoming readily accessible, being a transitional substance and cannabis use disorder having a destructive feature on individuals and society. The diagnostic criterion is based on DSM-5 Diagnostic Criteria of American Psychiatric Association. This descriptive study is conducted to reveal the health, social and cultural lives of drug addicts and only descriptive statistical techniques are used. The study is carried out in the scope and limitation of individuals aged 18 years and older living in Ankara who has cannabis use disorder and being subject to this population, 160 cannabis users are reached as a result of snowball sampling. The questionnaire, which is prepared by examining the content validity and consisted of categorical data, contains 33 questions and many options for the questions, and any question can be answered by selecting multiple options. Frequencies and crosstabs used in the evaluation of the data are generated by using SPSS statistical program. According to the research findings; it is observed that the reasons of substance use may vary depending on the age and the rate of multiple substance use increases with age. Apathy, lack of concentration, scepticism and perceptual problems develop because of substance use and 1 out of 2 people having substance use disorder reports that they suffer from anger, anxiety, aggressiveness and difficulty in expressing oneself due to lack of substance. It is also discovered that 2 out of 5 survey participants has another substance user in their family, they prefer to use the substance mainly at home and with friends, 1 out of 10 people who participated in the survey have committed an illegal act to procure the substance and 1 out of 2 people have been faced problems such as unemployment, dropping out of school, financial issues, problems with family, relatives and friends, medical problems and legal issues.