Çocuklara yönelik tablet oyunlarında grafik kullanıcı arayüzü ve kullanılabilirlik: Bir oyun uygulaması tasarımı

Abstract

Tablet cihazlar için geliştirilen çocuklara yönelik eğlenme ve öğrenme içerikli oyun uygulamaları tasarımı günümüzde katlanarak büyüyen bir sektördür. Bu oyunlarda etkinliği sağlamada en önemli unsurlardan biri, çocuk ile oyun arasında tüm etkileşimin gerçekleştiği görsel katman olan grafik kullanıcı arayüzüdür. Çocuklar için grafik kullanıcı arayüzü tasarımı, tablet oyunları, eğlence ve dijital oyunlarla öğrenme hakkında yapılacak literatür taraması sonucunda çocuklara yönelik grafik kullanıcı arayüzü tasarımı ilkelerinin belirlenmesi, bu ilkeler doğrultusunda 6-8 yaş arası çocuklara yönelik bir tablet oyunu geliştirilmesi ve ortaya çıkan oyunun kullanılabilirliğini değerlendirilmesi bu tez çalışmasının temel amacıdır. Tez çalışmasında `Dünyayı Keşfet` isimli iPad oyununun tasarım, geliştirme ve kullanılabilirlik değerlendirmelerinin dahil olduğu süreç sunulmuştur. Oyun için; Analiz, Tasarım, Geliştirme, Uygulama ve Değerlendirme süreçlerinden oluşan ADDIE modeli temel alınmıştır. Tezin kuramsal kısmında elde edilen bilgiler ışığında oyunun hikayesi, bölümleri, grafik kullanıcı arayüzü tasarımı, illüstrasyon ve karakter tasarımları yapılmıştır. Geliştirilen oyun, uzman değerlendirmesi ve kullanılabilirlik testi olmak üzere iki farklı kullanılabilirlik değerlendirme sürecine tabi tutulmuştur. Uzman değerlendirmesi süreci için öncelikle 33 maddelik bir anket oluşturulmuş, daha sonra bu anket ile `Dünyayı Keşfet` oyunu uzmanlar tarafından değerlendirilmiştir. Oyunun gerçek kullanıcıları olan çocuklarla yapılan kullanılabilirlik testi ise ISO tarafından belirlenen etkililik, verimlilik ve memnuniyet ölçütlerine göre oluşturulmuş, bu süreçte nitel ve nicel veriler toplanmıştır. Toplanan veriler betimsel olarak analiz edilmiş, bu doğrultuda oyun iyileştirilmiştir. Sonuç olarak tez çalışması; çocuklara yönelik grafik kullanıcı arayüzü ve oyun tasarımı alanlarında etkileşim, görsel temsiller, tipografi, semboller, geribildirim ve eğlence gibi alt başlıkları kapsayan bir kılavuz oluşturmuş; uygulama projesi kapsamında tasarlanan, geliştirilen ve kullanılabilirlik değerlendirme süreçlerinden geçen bir oyun uygulaması ile somut bir ürün ortaya koymuştur. Anahtar Kelimeler: Grafik kullanıcı arayüzü, dijital oyunlar, tablet uygulamaları, kullanılabilirlik, ADDIE modeli

The design of games for children with entertainment and learning content for tablet devices is an exponentially growing sector. One of the most important elements in ensuring the effectiveness of these games is the graphical user interface, the visual layer in which all interaction between the child and the game takes place. The main purpose of the thesis is as a result of the literature review about graphical user interface design for children, tablet games, entertainment and learning with digital games, determination of the principles of graphic user interface design for children, developing a tablet game for children between the ages of 6-8 and evaluating the usability of the resulting game. In this thesis, the design, development and usability evaluations of the iPad game `Explore the World` are presented. Game design process is based on the ADDIE model consisting of Analysis, Design, Development, Implementation and Evaluation processes. In the light of the information obtained in the theoretical part of the thesis, the story of the game, chapters, graphic user interface design, illustration and character designs were made. The developed game was subjected to two different usability evaluation processes: expert evaluation and usability test. For the expert evaluation process, a questionnare consisting of 33 items that arose from literature review and expert evaluations was established. Then, the game `Explore the World` was evaluated by experts with this questionnare. The usability test conducted with children who are real users of the game was created according to the effectiveness, efficiency and satisfaction criteria determined by ISO and qualitative and quantitative data were collected in this process. The collected data were analyzed descriptively and the game was improved accordingly. As a result, the thesis work; created a guideline that includes subheadings such as interaction, visual representations, typography, symbols, feedback and entertainment in the fields of graphic user interface and game design for children; has developed a concrete product with a game application designed and developed within the scope of the application project and undergoing usability evaluation processes. Keywords: Graphical user interface, digital games, tablet apps, usability, ADDIE model