Kuzey Mezopotamya`da Younger Dryas Dönemin sosyo-ekonomik ve kültürel yaşama etkileri

Abstract

Bu tez günümüzden önce yaklaşık 12.900 ila 11.600 yıl öncesinde insanoğlunun Epi-paleolitik Dönem avcı-toplayıcı/konar-göçer yaşam tarzından üretim ekonomisine dayalı Neolitik Döneme geçişe sebep olduğu düşünülen iklimsel ve çevresel koşulları incelemektedir. Çalışmamız Kuzey Mezopotamya Bölgesi'nde (Kuzey Suriye, Kuzey Irak ve Güneydoğu Anadolu) Çanak Çömleksiz Neolitik Döneme tarihlenen merkezlerin yerleşim karakterleri, mimarileri, gündelik yaşamı yansıtan bulguları, Arkeo-botanik ve Arkeo-zoolojik verileri esas alarak incelemektedir. Kuzey Mezopotamya bölgesindeki yerleşik avcı-toplayıcı topluluklarının gündelik yaşamları ve besin ekonomileri hakkında bilgi edindiğimiz arkeolojik kültür materyalleri temel alınarak değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışmamızın sonucu olarak Neolitik Döneme geçişte gerçekleşen Genç Kuruluk (Younger Dryas) iklimsel krizi döneminde besin ekonomisini oluşturan bitkisel ve hayvansal verilerde azalma olduğu görülmüştür. Bu durum insanların yaşamsal kaynakları koruyarak ya da müdahale ederek tüketmelerine neden olmuştur. Görece ani değişen iklime bağlı değişen çevresel koşullara karşı verdikleri bu mücadele ve hayatta kalma çabaları Sosyo-ekonomik ve Kültürel yaşamlarında değişim ve dönüşümün tetikleyicisi olmuştur.

This thesis examines the climatic and environmental conditions, which are thought to have led to the transition from the Epi-paleolithic Age hunter-gatherer / roost-nomadic lifestyle to the Neolithic Period, from around 12.900 to 11.600 years ago. Our study examines the characteristics of the settlements, architectures and findings that reflect the daily life in the North Mesopotamian Region (Northern Syria, Northern Iraq and Southeast Anatolia) from the Aceramic Neolithic Period. It is tried to be evaluated on the basis of archaeological culture materials that we learn about daily life and nutritional economies of settled hunter-gatherer communities in Northern Mesopotamia region. As a result of our study, it has been observed that there is a decrease in plant and animal data forming nutrient economy during the Younger Dryas climate crisis during the transition to Neolithic period. This situation caused people to consume or save by consuming vital resources. This struggle and survival efforts against the changing environmental conditions due to the relatively sudden climate have been the triggers of change and transformation in their socio-economic and cultural life.