Olcaytu Han ve zamanı (1304-1316)

Abstract

Bu çalışmada İlhanlı Tarihi'nin Olcaytu Han devri anakaynaklar ışığında incelenmiştir. Gazan Han ve kardeşi Olcaytu dönemlerinde İlhanlı Devleti'nde yaşanan iç ve dış gelişmeler bu dönemleri son derece önemli kılmıştır. Ülkemizde Gazan Han dönemi müstakil olarak çalışılarak bu alandaki boşluk doldurulmuş olmakla birlikte Olcaytu Han dönemi henüz müstakil olarak ilk defa tarafımızdan çalışılmıştır. 24 Mart 1282 tarihinde dünyaya gelen Olcaytu'nun ilk siyasi faaliyetleri selefi Gazan Han döneminde başlamış olmakla beraber O, İlhanlı Devleti'ne 1304-1316 tarihleri arasında 12 sene hükümdarlık yapmıştır. Bu dönemde İlhanlı Devleti içersinde gelişen olayların etkisi ülke sınırlaraını aşarak bölgesel bir etki yapmıştır. İlhanlı Devleti'nin en renkli dini şahsiyeti olan Olcaytu 1309 yılında Şiiliği kabul edip devletin resmi mezhebi haline getirerek İran'da kurulan devletlerarasında bir ilki gerçekleştirmiştir. Olcaytu Han 12 yıllık iktidarında içeride Gilan ve Herât bölgelerine askeri seferler düzenlemek süretiyle hâkimiyetini güçlendirirken dışarıda da Çağatay, Altın Ordu ve Memluk devletleri karşısında sınırlarını koruma mücadelesi vermiştir. Toplam altı bölümden oluşan çalışmamızda sekizinci İlhanlı hükümdarı Olcaytu'nun doğumundan ölümüne kadar hayatı ele alındı. Çalışmamızda ayrıca Olcaytu Han döneminde İlhanlı Devletinde yaşanan iç ve dış gelişmeler ele alındıktan sonra Olcaytu Han'ın ailesi, şahsiyeti, evlilikleri, âlimlerle yaptığı ilmi toplantılar ve imar faaliyetleri incelendi. Yine bu çalışmada genel olarak Olcaytu Han dönemi İlhanlı Devleti'nde gerçekleşen siyasi, askeri, kültürel, demografik ve ekonomik konular ele alındı

In this sudy, the Öljaitü period of Ilkhanid history was examined in the light of the main sources. During the periods of Ghazan Khan and his brother Öljaitü, internal and external occurrences in the Ilkhanid State made these periods extremely important. In our country, the Ghazan Khan period was studied separately and the space in this area was filled. However, the Öljaitü Han period has not been studied yet. Öljaitü's, born on March 24, 1282, first political activities began in the period of his predecessor, Ghazan Khan. He ruled Ilkhanid State for 12 years between1304-1316. In this period, the impact of the incidents in the Ilkhanid State had a regional impact exceeding the borders of the country. Öljaitü, the most colorful religious figure of the Ilkhanid State, made a first in the states established in Iran by accepting Shiism in 1309 and making it the official sect of the state. During his 12 years in power, Öljaitü Khan strengthened his internal domination by organizing military expeditions to Gilan and Herât regions. Externally, he struggled to protect borders against the states of the Golden Army, Chagatai and Mamluk. In our study, which consists of six chapters in total, Öljaitü, the eighth ruler of the Ilkhanid, was examined from birth until his death. In our study, after the internal and external occurrences in the Ilkhanid State were discussed in Öljaitü Khan period, Öljaitü Khan's family, personality, marriages, scientific meetings with the scholars and reconstructions were examined. In this study, political, military, cultural, demographic and economic issues that took place in Ilkhanid State were discussed.