Matematik ve Siyaset Felsefesi: 17. Yüzyıl

Abstract

ÖZETİnsanın öz niteliği olarak doğruyu bilme ve gerçeğe ulaşma ihtiyacı, tarihsel sürecin her döneminde insan hayatına yön vermiştir. Zamana bağımlı değişken olarak bilme ve hakikati aramanın yöntemi, toplumların kültürel, sosyal ve ekonomik diyalektiğinden etkilenmiştir. Rönesans ile birlikte kutsal sayılan gök cisimlerinin matematiksel analizi, otoritenin savunduğu bilginin sorgulanmasına yol açmıştır. Özellikle on yedinci yüzyıla girerken yaşanan toplumsal gelişmeler teknik alanda matematiğe olan ilgiyi artırmıştır. Matematiğin kendi nesnesine uyguladığı yöntemin kesin ve doğru bilgiye ulaştırmasının keşfi yapıldığında, otorite tarafından savunulan diğer dogmatik bilgilerden doğanın fiziksel yasalarına ait olanlar matematiksel argümanla yeniden inşa edilmiştir. Bu gelişmelerin takibindeki Descartes, doğa başta olmak üzere her nesneye uygulanabilen matematik yöntemi, hakikati arayan insan için özgün felsefesinin yöntemi olarak kullanmıştır. Bu felsefenin etkileri insan usundan bağımsız düşünülemeyen siyasi alana da yansımış ve Ortaçağ'da otoritenin kaynağını dinden aldığı siyasi alanın temellendirilmesinde savunulan argümanların reddedilişi başlamıştır. Böylece otoritenin kaynağı ya da zorunluluğu yöntemsel olarak dönemin siyasi gelişmelerinin etkisiyle rasyonel temelli inşa edilmiştir. Çalışmamızda, matematiksel yöntemin varlığı sayesinde günümüz modern siyasal kavramlarının oluşmasına temel oluşturan sivil siyasi alanın nasıl tanıtlandığı incelenmiştir.

ABSTRACTThe need to know the truth and reach the truth as the attribute of man has shaped human life in every period of the historical process. As a time dependent variable, the method of searching for truth and knowing is influenced by the cultural, social and economic dialectics of societies. With the Renaissance, the mathematical analysis of the celestial bodies, which are considered sacred, led to the questioning of the knowledge defended by authority. Especially in the beginning of seventeenth century, the social developments increased the interest in mathematics in the technical field. When the discovery of the method applied by the mathematics to its object lead to the exact and correct information, other dogmatic information advocated by authority, which belongs to the physical laws of nature, had been rebuilt with a mathematical argument. Following these developments, Descartes used the mathematical method applicable to every object, especially to nature, as the method of his original philosophy for the person seeking truth. The implications of this philosophy are reflected in the political sphere that cannot be considered independent of the human mind, and rejection of the arguments that are defended in the foundation of the political sphere in which the source of authority was taken by religion during the Middle Ages had started. Thus, the source, contingency or necessity of authority was methodically constructed rationally with the effect of the political developments of the period. In this study, it is analyzed how the civilian political space that forms the basis of modern political concepts is demonstrated by the existence of mathematical methods.