Kılıç Ali Paşa ve zamanında Osmanlı Devleti`nin denizlerdeki faaliyetleri

Abstract

İtalya'da dünyaya gelen ve korsanlarca kaçırılarak gemilerde forsalık yapan Giovan Dionigi Galeni daha sonra Müslüman olarak Uluç Ali ismini almış ve levend taifesine katılmıştır. Uzun yıllar levendlik yapan Uluç Ali Reis denizlerdeki başarıları sebebiyle fener almaya layık görülmüş ve Osmanlı donanmasına katılmıştır. Birçok deniz savaşında yararlılık gösteren Uluç Ali Paşa, Lepanto Deniz Savaşı ile kariyerinin zirvesine çıkmıştır. Osmanlı donanması için büyük bir kayıp olan bu savaştan kendi filosunu kurtararak kısmi bir başarı elde eden Paşa, II. Selim tarafından kaptan-ı deryalık görevi ile onurlandırılmış ve Padişah tarafından `Uluç` olan lakabı `Kılıç` olarak değiştirilmiştir. Kaptan-ı derya tayin edildikten sonra ilk görevi donanmanın yeniden inşası olan Paşa, bu görevini büyük bir başarıyla yerine getirmiştir. Yeni inşa edilen donanmada bir takım değişiklikler yaparak gemileri daha hızlı ve daha güçlü hale getirmiş, çıktığı seferlerden başarı ile dönmüştür. Kıbrıs, Lepanto, Tunus seferleri gibi önemli savaşlarda büyük başarı gösteren Kılıç Ali Paşa, büyük ve meşhur kaptanlar arasında yerini almıştır. II. Selim ve III. Murat olmak üzere iki padişah döneminde on altı yıl boyunca Osmanlı donanmasının kaptan-ı deryalığını yapan Kılıç Ali, ölene kadar bu görevinde kalmıştır. 1587'de İstanbul'da ölen Paşa'nın denizlerdeki başarılarının yanında İstanbul tophanede inşa ettirdiği, büyük mimar Mimar Sinan'ın eseri olan Kılıç Ali Paşa Cami ile mirası günümüzde de devam etmektedir. Bu çalışmanın amacı Osmanlı tarihleri, konuyla ilgili tespit edilen belgeler ve güncel kaynaklara dayanarak Kılıç Ali Paşa ve Osmanlı donanmasının onun dönemindeki deniz faaliyetlerini incelemektir.

Giovan Dionigi Galeni born in Italy, kidnapped by pirates to work as a galley slave who after a while coverted to Islam, named Uluj Ali and joined to levend community. After serving long years as a levend, he earned a lantern which was a symbol of statue within Ottoman Naval Forces and joined to the Navy. He succeeded in many Naval wars but Lepanto Naval War which was actually a great loss for Ottoman Naval Forces however Uluj Ali Pasha managed to save his fleet was his greatest achievement. After this partial success he was granted a title of `Kaptan¬-ı Derya` which currently equivelance to Chief Admiral and changed his nickname Uluj to sword ` Kılıç` by Sultan Selim The Second, empire of the time. As a `Kaptan-ı Derya` his first task was rebuilding the Navy which he succesfully overcome. Also while building a new navy he made some contributions in the designs of the vessels which made the ships faster and more powerful. Those contributions brought fruitful results in his campains including Cyprus, Lepanto and Tunusia which elevated him among the legendary admirals. He hold the position of `Kaptan-ı Derya` for 16 years in the era of 2 empires, Sultan Selim the second and Sultan Murat the third until his death in 1587. Alongside with his Naval successes, his contribution to historical Ottoman architecture of Kılıç Ali Paşa Mosque which designed by Mimar Sinan still stands in Tophane, İstanbul. The purpose of this thesis is to research naval activities of Kılıç Ali Pasha and Ottoman Empire in his period under the light of Ottoman history, remained, revealed and current documents.