Kırım`da kadın kimliğinin şekillenişi(1880-1920)

Abstract

1880-1920 yılları arası Rusya için değişim ve dönüşüm yılları olmuştur. Bu tarihlerde Rusya gerek kendi milleti gerekse içinde barındırdığı diğer milletler içinde farklılaşmalar gözlenmiştir. Bu tezde Rusya'daki Müslümanların genel durumunda ki değişim ve dönüşümle birlikte, Kırım bölgesindeki Türk kadınları içinde sosyolojik ve tarihsel, dini bakımdan ne tür farklılaşmaları ortaya çıkardığı incelenmeye çalışılmıştır. Bu bölge özelinde Müslüman kadınların yaptığı çalışmalar ve mücadeleler incelenmiştir. Türklerin tarihinin çok uzun yıllara dayandığı ve geçmişlerinin görmezden gelinemeyeceği muhakkaktır. Bu sebeple Türk kadının, Türk kültüründen kaynaklanan özellikleriyle birlikte aynı zamanda Müslümanlığı kabulüyle oluşan değişimi de tezde yer almaktadır. Bu değişim sadece İslam dininin getirdiği değişim olmayıp, arap ve fars unsurlarını da içinde barındırması bakımından önemlidir. 19. yüzyılın sonlarıyla beraber, Rusya'da bulunan Türklerin yaşamış olduğu aydınlanma hareketi kadınların da haklarını aramaları için bir şuur oluşturmuştur. Rusya'da Sovyet hakimiyeti başladıktan sonra da kadınlar dahilinde bütün Müslümanlar ayrıca hayatta kalma mücadelesi içine girmişlerdir. Bu durum sosyal, siyasi hak taleplerini geri çekmek zorunda kalmalarına sebep olmuştur. Tezin özellikle 1880-1920 yıllarını kapsamasının nedeni de budur. Bu çalışmada belgesel-tarihsel araştırma yöntemi kullanılarak, döneme ait yazılı kaynaklar ve arşiv belgelerinden, Türk Tarih Kurumu Kütüphanesi ve Üniversite kütüphaneleri, elektronik ortam araştırmaları, Türkiye Cumhuriyeti Milli Kütüphanesinden faydalanılmıştır.

In the years of 1880-1920, there have been years of change and transformation for Russia. In these dates, differentiations were observed in Russia and within other nations. In this thesis, it was tried to examine the changes in the general situation of the Muslims in Russia and what kind of differences in the sociological and historical and religious aspects of the Turkish women in the Crimea region. Studies and struggles of Muslim women in this region were examined. It is certain that the history of the Turks dates back to many years and their past can not be ignored. For this reason, Turkish women, with the characterics of the Turkish culture, as well as the change in the acceptance of Islam is also included in the thesis. This change is important not only because of the change of Islam, but also because of the Arab and Moroccan elements. With the end of the 19th century, the enlightenment movement of Turks in Russia created a consciousness for women to seek their rights. After the Soviet domination in Russia, all Muslims were also struggling to survive. This situation has caused them to withdraw their social and political claims. This is the reason why the thesis covers the years of 1880-1920. In this study, using historical documentary research method, the era of writter sources and archival documents, the Turkish Historical Society Library and the University Library, electronic media research, has benefited from the National Library of the Republic of Turkey.