Türkiye`de çalışma saatleri ve çalışanların demografik özelliklerinin iş kazalarına etkilerinin karşılaştırmalı analizi

Abstract

Dünyada ve Türkiye'de çalışma hayatında önemi zamanla artan sorunların başında iş kazaları gelmektedir. Çalışmamızın ilk aşamasında iş kazaları ile ilgili genel kavramsal çerçeveden bahsedilmektedir. İkinci aşamada Türkiye'de Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı İş Müfettişleri tarafından 2007-2011 yılları arasında sahada incelemesi yapılan iş kazaları referans alınarak iş kazaları ile çalışanın yaş grupları, cinsiyeti, eğitim düzeyi arasındaki ilişkiler ve çalışma saati, haftanın çalışma günleri, coğrafi bölgeler ve işkolu arasındaki ilişkilerle ilgili iş kazası profil çalışması yapılarak ilişkiler analiz edilmiştir. Üçüncü aşamada ise kaza sonucuna etkisi araştırılacak değişkenler olarak cinsiyet, haftanın çalışma günü, mesleki eğitim, iş saati, yaş grupları, coğrafi bölge kullanılmış olup kaza sonucunu oluşturan bağımlı değişkeni çok seçenekli olarak ölüm, uzuv kaybı ve yaralanma şeklinde ayrı ayrı ele alarak Multinominal Logit Model ile analizi yapılmıştır. Cinsiyet, haftanın çalışma günü, mesleki eğitim, yaş grupları, iş saatleri, coğrafi bölgeler ile iş kazası sonuçları arasında anlamlı ilişkiler bulunduğu görülmüştür. Çalışmamızda, bireylerin yaralanmalı kazalara karışma olasılığı %58 ile en yüksek değeri almıştır. Uzuv kaybının olduğu kazalara karışma olasılığı %21,3 iken ölümlü kazalara karışma olasılığı %20,6 bulunmuştur. Yaralanma olasılığı üzerinde ilk gün ve mesleki eğitim değişkeninin istatistiki açıdan anlamlı olmadığı görülmektedir. Cinsiyet değişkeni istatistiki açıdan %1 düzeyinde anlamlı ve işareti negatif bulunmuştur. Yaş grup değişkeni dördüncü (50-54 ve 55-59 ) grup hariç tüm gruplar için istatistiki açıdan %1 seviyesinde anlamlı bulunmuştur. Vardiya değişkeninde birinci vardiya referans alınmış ve ikinci ve üçüncü vardiya sırası ile istatistiki açıdan %5 ve %1 düzeyinde anlamlı ve negatif bulunmuştur. Uzuv kaybı yaşama olasılığı üzerinde cinsiyet ve ilk gün değişkeninin istatistiki açıdan anlamlı olmadığı görülmektedir. Mesleki eğitim değişkeni istatistiki açıdan %0,5 düzeyinde anlamlı ve işareti pozitif bulunmuştur. Yaş grup değişkeni tüm gruplar için istatistiki açıdan %1 ile %2 seviyesi aralığında anlamlı olup negatif ilişkili bulunmuştur. Vardiya değişkeninde birinci vardiya referans alınmış ve ikinci vardiyada anlamlı çıkmamış ve üçüncü vardiya düzeyinde anlamlı ve negatif bulunmuştur.

The importance of working life in the world and Turkey stands at the beginning of the growing problem of work accidents over time. In the first stage of our study, general conceptual framework related to occupational accidents is mentioned. In the second stage in Turkey, the Family, the Ministry of Labor and Social Services Guidance and Inspection Department Labor Inspectors by 2007-2011 in the field were recorded in work-related accidents in the age group of employees with work-related accidents with reference to gender, The relationship between education level and working hours, working days of the week, geographical regions and the relationship between the business related to the relationship between the occupational accident profile analysis was analyzed. In the third stage, the effects of the accident on the outcome of the accident were investigated as gender, working day of the week, vocational training, working hours, age groups, geographical region, and the dependent variable constituting the result of the accident was evaluated as multivariate death, limb loss and injury separately. with the Multinomial Logit Model analysis. Significant relationships were found between gender, working days of the week, vocational training, age groups, working hours, geographical regions and the results of occupational accidents. In our study, the probability of individuals getting involved in injury accidents was highest with 58%. While the probability of getting involved in accidents with limb loss was 21.3%, the probability of getting involved in fatal accidents was found to be 20.6%. It is seen that the first day and vocational education variable on the probability of injury is not statistically significant.Gender variable was statistically significant and sign negative at 1% level. The age group variable was statistically significant at 1% for all groups except the fourth (50-54 and 55-59) groups. In the shift variable, the first shift was referenced and the second and third shifts were statistically significant and negative at 5% and 1%, respectively. Gender and first day variable were not statistically significant on the possibility of limb loss. Vocational education variable was found to be statistically significant and sign positive at 0.5% level. The age group variable was statistically significant between 1% and 2% for all groups and was found to be negatively correlated. The first shift was referenced in the shift variable and was not significant in the second shift and was found to be significant and negative at the third shift level.