Suat Derviş`in Fosforlu Cevriye adlı romanının çözümleyici yazın eleştirisi yöntemine göre incelenmesi

Abstract

Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının önemli yazarlarından Suat Derviş(Hatice Saadet Baraner)'in Fosforlu Cevriye adlı eserini, Todorov'un çözümleyiciyazın eleştirisi yöntemi ile incelemeyi amaçladık. Yaşadığı çalkantılı hayatınedeniyle edebiyat literatüründe pek yeri olmayan ve bilimsel araştırmalara da çokfazla konu edilmeyen Suat Derviş, eserlerinde daha çok sosyal konuları ve kadınolgusunu işlemiştir. Fosforlu Cevriye, yazarın kendisinden daha çok bilinen vesinema filmine de uyarlanan ünlü bir eseridir. Yazarın, Fosforlu Cevriye adlıeserinden başka Ankara Mahpusu, Çılgın Gibi, Aksaray'dan Bir Perihan adlı eserleride çalışmada yer almaktadır. Bu eserlerin incelenmesiyle Suat Derviş'in realizminpeşinden koşan bir yazar olduğu söylenebilir.Yazarın hayatı, edebi şahsiyeti, eserleri yazarı tanıma açısından incelenmiş veçalışmaya yol gösterici olmuştur. Çözümleme aşamasından önce de çözümleyiciyazın ne olduğu açıklanılmıştır.Çözümleyici yazın eleştirisinin Fosforlu Cevriye adlı eser üzerindeuygulanmasında da şahıs kadrosu derinlemesine ele alınmış, zaman içinde süreklilikgösteren ilişkiler sebep-sonuç belirten mantık ilişkileri, belirli mekânlardagerçekleşen ilişkiler belirlenmiştir.İnceleme sonucunda, yapısalcılık ekolünde yer alan çözümleyici yazıneleştirisi yönteminin, adı geçen eserin tahliline uygun olduğu örülmüştür.

This study aims to examine the novel ?Fosforlu Cevriye? of Suat Derviş (Hatice SaadetBaraner), who is an important female author of the Republic Era of Turkey, by Todorov?s analiticliterary criticism method. Suat Derviş, who is not so welcomed or researched in the literaryliterature due to her political view and activities, deals in her works mostly with social issues andthe woman phenomenon. Fosforlu Cevriye, known better than its aouthor, is the author?s mostcelebrated work that is also filmed. It is concluded by this study that the analitic literary criticismmethod is suitable and useful for analyzing effectively the mentioned work.