Türkiyede seçim sistemleri ve türk siyasi yapısına etkileri (1923-1980)

Abstract

Bu çalısmada Türkiye'de (1923?1980) uygulanan seçim sistemleri, seçim sistemlerideğistirme çabaları ve bunların sonuçları ele alınmıstır. Genel olarak konu birçok yöndenirdelenmeye çalısılmıs, konuyla ilgili kavramlar ısığında değerlendirilmistir.Bu incelememiz üç ana bölümden olusmaktadır. Birinci Bölümde, Seçim Sistemlerinidaha iyi kavrayabilmemiz için Demokrasi kavramı, Temsil kavramı ve Temsil eden ile Temsiledilen arasındaki iliskiler açıklanmıstır. Demokrasi ve Temsil kavramlarının nasıl ortayaçıktığını ne tür evreler geçirdiğini ve çesitlerini örneklerle anlatmaktadır.?kinci Bölümde, Seçim kavramı ve Seçim Sistemleri çesitli uygulamalarıyla altbaslıklar seklinde açıklanmıstır. Seçim sistemlerin teknik unsurları; Seçim BölgelerininBelirlenmesi, Adaylık ve Oylama Sekilleri, Oyların Hesaplanması alt baslıklarıylaanlatılmıstır. Seçim sistemlerin tipolojisi üç alt baslık altında toplanmıstır. Bunlar; ??stikrar?aağırlık veren ?Çoğunluk Sistemi?, farklı kesimlerin ve düsüncelerinde parlamentolardatemsiline imkân tanıyan ve ?Adalet?e ağırlık veren ?Nispi Sistem? ve bu iki sistemin değisikoranlarda karısımından olusan ?Karma Sistem? dir. Tüm bu seçim sistemlerinin, dünyadakiuygulamaları, örneklerle açıklanmaya çalısılmıstır.Üçüncü Bölümde, Türkiye'de (1923?1980), uygulanan seçim sistemleri, seçimsistemleri üzerindeki kanuni değisiklikler ve siyasi sonuçları açıklanmıstır. Bu dönemdeTürkiye'de iki seçim sistemi uygulanmıstır. Bu Bölümde, Çoğunluk sistemi uygulamaları veNispi Sistem uygulamaları olarak, iki alt baslık altında, kronolojik sıra takip edilerek yapılmısolan seçimler ve sonuçları anlatılmıstır.Sonuç Bölümünde ise seçim sistemini değistirme çabaları, amaçlar ve sonuçlarıörneklerle değerlendirilmistir.

Election Systems which were carried out in Turkey, endeavours for changingelection systems and their results are dealt with in this study. Generally the subject is tried todiscuss in many courses and it is appreciated under the enlightenment of meanings related tosubject.This study is created from three main parts. In the first part, the meaning ofdemocracy, the meaning of representation and relations between representatives andcommunity are explained for understanding better the election systems. It tells by givingexamples how democracy and representation arose, which phases they experienced and theirvariations.In the second part, the meaning of election and election systems with differentapplications are explained under titles. Technical elements of election systems, determiningconstituencies, the types of candidacy and voting, calculating the votes are under titles of thesubject. The types of election systems are assembled below three under titles. These aremajority system which gives importance to `stability?, proportional system which givespossibility the representation of different abstentions and thoughts in parliament, and mixedsystem which arose from the mixture of those two systems. The applications in the world ofall these election systems are tried to explain by giving examples.In the third part, the election systems carried out in Turkey (1923 ? 1980), legalchanging on election systems and their political results are explained. Two different electionsystems were carried out in Turkey in this period. In this part, completed elections and theirresults are told following chronological order below two under titles as carrying outs ofmajority system and carrying outs of proportional system.In the conclusion part, the efforts of changing election system, aims and theirresults are appreciated by giving examples.