Dolaylı vergilerin ekonomik etkileri ve Avrupa Birliği ile dolaylı vergileri uyumlaştırma süreci

Abstract

Devletler, kanunların kendilerine yüklemiş olduğu görevlerin finansmanındaağırlıklı olarak vergileri kullanmaktadırlar. Türkiye'de vergi gelirlerinin dağılımınabaktığımızda dolaylı vergilerin vergi gelirleri içindeki payının gittikçe arttığıgörülmektedir. Bunun nedenleri ise hem dolaylı vergilemedeki etkinlik hem de vergiyekarşı tepkinin yumuşatılması arzuları olmuştur.Türk vergi sisteminde mevcut dolaylı vergiler çok fazla başlık altında iken bunlarKatma Değer Vergisi ve Özel Tüketim vergisi olmak üzere iki başlık altına toplanmıştır.Dolaylı vergi gelirlerinde meydana gelen artışlar ekonominin fren mekanizmalarıolmalarına rağmen ekonomik göstergelerle (GSMH, GSYİH,v.b) paralellik arz etmelerionların bu yönlerini gizlemekte ve ekonomiye katkı yarattıkları izlenimi doğmaktadır.Dolaylı vergiler ortadan kalkar ya da dolaylı vergi oranları azaltılacak olur ise tüketiminartması sonucu artan gelir üzerinden alınacak dolaysız vergi gelirleri artacaktır. Ülkedekimevcut vergi adaletsizliklerini ortadan kaldırabilmek için dolaysız vergilere ağırlıkverilmesi zorunludur. Dolaylı vergilerde ve oranlarında yapılması gerekli değişikliklersonucu vergi gelirlerinde meydana gelecek azalış, dolaysız vergilere ve özellikleülkemizde en az vergilendirilen servet vergilerine başvurulması yolu ile telafi edilebilir.Avrupa Birliği sürecinde vergi uyumlaştırmaları mali yapımızı zorunlu bir düzenlemeyetabi tutacaktır.

States usually use taxes in finance of positions which laws give to them. Takinginto consideration the distribution of tax income in Turkey, we see that indirect taxesplay an important role in tax income. The reasons of this are both efficiency in indirecttaxation and the desires to soften the reaction to the taxes.While there are many titles in available indirect taxes in Turkish taxation system,these are classified two main titles as Value-Added-Tax and Private Consumption Tax.Although increases in indirect tax incomes are hinderance elements of economy,parallelism with economic datas hides this side of them and they are exposed as thecontribution to the economy. If indirect taxes are abolished or ratio of them is reduced,as a result of the increase in consumption the direct tax incomes taken over growingincome rates will increase. Direct taxes have to be preferred to remove existing taxationinjustice in the State. Decreases in tax incomes because of the improvements on directtaxes and their rates, can be compensated by direct taxes and wealth taxes which isminimum in our State. In European Union Process, tax adaptation efforts requireinevitable improvements on our financial Structure.