Şecere kavramı ve Osmanlı tarihi araştırmalarındaki yeri

Abstract

Şecere kavramı insanlığın ilk dönemlerinden itibaren gündeminde olan konulardan biridir. Toplumlar nezdinde psikolojik bir ihtiyacın yanı sıra meşruiyet arayışının bir parçası olarak da görülen bu soyağaçları hem dinî hem de siyasî ihtiyaçlarla hemen bütün toplumlar tarafından değerlendirilmiştir. Türk - İslâm kültüründe de önemli yeri olan şecereler, tarih biliminin de konusu olduğundan kaynakların içerisinde ve müstakil bir literatür oluşturmuştur. Bu doğrultuda Osmanlıları (özellikle de Kuruluş dönemini) konu alan kaynaklarda şecereler neredeyse istisnasız yer almıştır. Bu şecere bölümleri Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminin anlaşılabilmesi için önemli içeriklere sahip olduğundan geliştirilen teorilerin de temelini oluşturmaktadır. Kroniklerde yer alan şecere içerikleri yalnızca Kuruluş dönemiyle ilgili teorilere kaynaklık etmemiş, bu soy listesine dahil edilmek istenen şehzadeler, karşılıklı oluşturulmak istenen akrabalıklar ve muhayyel şecereler de ortaya çıkarmıştır ki, bu durum şecerelerin Osmanlı tarihçiliğinde önemli bir yeri olduğu görüşünü desteklemektedir.

The concept of the genealogy is one of the topic that is on the agenda of the societies from the first period of the humanity. The whole societies had thought the genealogies as a psychological needs and part of the guest for legitimacy therefore they evaluated them both with political and religious needs as well. The genealogies have an important placa in Turkish and Islam culture, they also are the topic of the history so they have made their own literatüre in the sources. We ca find the genealogies without exception in all the books which are about Ottoman Empire especially in the establishment of it. The genealogies consist the base of the theories that is developed because they have important contents in order to understand the establishment of Ottoman Empire. The contents of the genealogies hadn't become the only source for the establishment of Ottoman Empire in the chronicles, some imaginative genealogies came out which want to put the princes and the kingships that were wanted to be created mutual, into the genealogical lists. This situation shows the importance of the genealogies in the history of Ottoman Empire.