VZA oyun çapraz etkinliği ve bir uygulama

Abstract

Geleneksel veri zarflama analizinin (VZA) bir uzantı aracı olan çapraz etkinlik değerlendirmesi karar verme birimlerinin değerlendirilmesinde ve sıralanmasında yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak çapraz etkinlik yönteminin kullanımıyla ilgili hala birkaç sınırlama bulunmaktadır. Bu sınırlamalara çözüm için Liang ve arkadaşları `VZA Oyun Çapraz Etkinlik Modeli`ni önermişlerdir. Bu çalışmanın amacı, OECD ülkelerinin istihdam politikalarının etkinliğinin geleneksel ve alternatif oyun çapraz etkinlik modelleri ile karşılaştırmasını yapıp, modellerin sağladığı avantajları belirlemektir. Uygulama kapsamında otuz altı tane ülke karar verme birimi (KVB) olarak yer almaktadır. Bu bağlamda her karar verme birimi için dört adet girdi iki adet çıktı değişkeni kullanılmıştır. Girdiler part - time (kısmi) istihdam oranı, işgücüne katılım oranı, doğrudan yabancı yatırımlar, ihracat çıktılar ise; istihdam oranı ve GSYH'dır. Uygulama kısmında ilk olarak belirlenen girdi ve çıktı değişkenleri kullanılarak geleneksel veri zarflama analizinin çıktı yönelimli BCC (Banker, Charnes, Cooper) modeli kullanılmış ve KVB'lerin etkinlikleri hesaplanmıştır. İkinci olarak geleneksel VZA yönteminden elde edilen ağırlıklar kullanılarak çapraz etkinlik matrisi oluşturulmuş ve ortalama çapraz etkinlik değerleri hesaplanmıştır. Ardından KVB'leri birer oyuncu, çapraz etkinlik değerleri ise kazanç değerleri olarak kabul edilerek model kurulmuş ve amaçlanan çalışmaya uygun algoritma yazılmış ve Oyun Çapraz Etkinlik değerleri hesaplanmıştır. Çalışmada yıllık veriler kullanıldığı için zaman içindeki değişimler gözlenmiş ve KVB'lerin etkinliklerinin zaman içindeki artıp artmadığı değerlendirilmiştir. VZA oyun çapraz etkinlik yöntemi farklı VZA modellerine göre KVB'lerin etkinliklerini ve sıralamalarını belirlemek için alternatif bir yöntem olarak kullanılabilir. Bu araştırmada kullanılan yöntem daha önce Türkçe alan yazında ele alınmadığı için araştırmacılara farklı bir bakış açısı kazandıracaktır.

Cross efficiency evaluation, which is an extension tool of Traditional Data envelopment analysis (DEA), is widely used in evaluating and ranking decision making units. However, there are still a few limitations on the use of the Cross efficiency method. To deal with this issue, Liang and his friends proposed the `VZA Game Cross Efficiency Model`. This method can achieve a unique efficacy and is resolved. The aim of this study is to compare the efficiency of OECD countries' employment policies with traditional and alternative efficiency models and to determine the advantages of these models. Within the scope of the application, 36 countries are included as decision making unit (DMU). In this context, 4 inputs and 2 output variables are used for each DMU. If the inputs are part-time employment rate, labor force participation rate, foreign direct investment, export outputs, employment rate and GDP. The output - oriented BCC (Banker, Charnes, Cooper) model of the traditional Data Envelopment Analysis was used by using the input and output variables first determined in the application section and the effectiveness of the DMUs was calculated. Secondly, the cross efficiency matrix was created by using weights obtained from traditional DEA method and the average cross efficiency values were calculated. Then, DMUs are considered as players, and cross efficiency values are considered as gain values, a model is established and an algorithm suitable for the intended study is written and Game Cross Efficiency values are calculated. Since annual data were used in the study, changes over time were observed and it was evaluated whether the efficiencies of DMUs increased over time. DEA game cross efficiency method can be used as an alternative method to determine the efficiency and rankings of DMUs according to different DEA models. Since the method used in this research has not been handled in the Turkish literature before, it will give the students a different perspective.