Bağlılık, Diğergamlık, İşkoliklik, Tatmin Ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisi: Bir Kamu Kurumunda Araştırma

Abstract

Bu çalışma; bağlılık, diğergamlık, işkoliklik, iş tatmini ve işten ayrılma niyeti algıları arasındaki ilişkileri belirlemeyi, bağlılığın iş tatmini ve işten ayrılma niyeti ile olan ilişkisinde işkolikliğin aracı rolünün olup olmadığını saptamayı ve ayrıca söz konusu algıların cinsiyet, yaş ve medeni durum gibi demografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemeyi amaçlamıştır. Literatür çalışması yapılmış, çalışmanın amacı çerçevesinde araştırma modeli oluşturulmuş ve bu model temelinde araştırma hipotezleri geliştirilmiştir. Ankette Meyer ve Allen'ın (1984) Örgütsel Bağlılık Ölçeği, Organ'ın (1988) Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği, Schaufeli, Shimazu ve Taris'in (2009) İşkoliklik Ölçeği, Agho, Price ve Müller'in (1992) İş Tatmini Ölçeği, Bluedorn'un (1982) İşten Ayrılma Niyeti Ölçeği ile demografik özellikleri belirlemeye yönelik sorular kullanılmıştır. Araştırma Zonguldak'ta maden sektöründe faaliyet gösteren bir kamu kurumundaki 307 çalışan ile gerçekleştirilmiştir. Veriler, bir istatistik paket programı kapsamında analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda bağlılık, diğergamlık, işkoliklik, iş tatmini ve işten ayrılma niyeti değişkenleri arasında anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Bağlılığın diğergamlık, işkoliklik ve iş tatmini üzerinde pozitif, işten ayrılma niyeti üzerinde negatif etkisi; diğergamlığın işkoliklik ve iş tatmini üzerinde pozitif, işten ayrılma niyeti üzerinde negatif etkisi; işkolikliğin ise iş tatmini üzerinde pozitif ve işten ayrılma niyeti üzerinde negatif etkisi bulunmuştur. Bununla birlikte, bağlılığın iş tatmini ile olan ilişkisinde işkolikliğin kısmi aracı rolü saptanmış; fakat işten ayrılma niyeti ile olan ilişkisinde işkolikliğin herhangi bir aracılık rolüne rastlanmamıştır. Ek olarak, değişkenlerin demografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığına ilişkin de anlamlı sonuçlar tespit edilmiştir.

This study aims to determine the relationships between perceptions of commitment, altruism, workaholism, job satisfaction and turnover intention, to determine whether workaholism has a mediating role in the relationship of commitment with job satisfaction and turnover intention, and also to determine whether these perceptions differ according to demographic characteristics such as gender, age and marital status. Literature research has been conducted, research model has been created within the framework of the purpose of the study, and research hypotheses have been developed on the basis of this model. Organizational Commitment Scale of Meyer and Allen (1984), Organizational Citizenship Behavior Scale of Organ (1988), Workaholism Scale of Schaufeli, Shimazu and Taris (2009), Job Satisfaction Scale of Agho, Price and Müller (1992), Turnover Intention Scale of Bluedorn (1982), and questions to determine demographic characteristics have been used in the survey. The research has been conducted with 307 employees in a public organization operating in the mining sector in Zonguldak. The data have been analyzed with a statistics package program. As a result of the research, significant relationships have been found between commitment, altruism, workaholism, job satisfaction and turnover intention. It has been found that commitment has a positive effect on altruism, workaholism and job satisfaction, and a negative effect on turnover intention; altruism has a positive effect on workaholism and job satisfaction, and a negative effect on turnover intention; and also workaholism has a positive effect on job satisfaction and negative effect on turnover intention. In addition to this, the partial mediating role of workaholism has been determined in the relationship between commitment and job satisfaction; however, no mediating role of workaholism has been found in the relationship between commitment and turnover intention. Additively, significant results have been determined as to whether the variables differed according to demographic characteristics.