Türk resminde kadın temalı portre yorumlamaları

Abstract

Portre Kavramı; Birçok şekilde ifade edilmekle birlikte insan suretinin herhangi bir yüzey üzerine aktarılması işidir. Tarih boyunca portre örneklerine rastlamak mümkündür. ''Türk Resminde Kadın Temalı Portre Yorumlamaları'' adlı tez çalışmasında kadın portresinin, resim sanatı tarihi boyunca pek çok açıdan ele alınarak resimlere konu olmuştur. Portreler zaman zaman o kişinin psikolojik ruh halini, toplumdaki statüsünü belirlediği gibi yaratıldığı dönemin özelliklerini, kadının toplumdaki yerini, önemini sorgulayan ve sanatçının o anda ne hissettiği bakımından birtakım ipuçları vererek zamanın tanığı niteliğinde özellikler taşımaktadır. Türk resminde kadın portre örneklerine 19.yy ortalarında rastlanmaktadır. Osmanlı döneminde ilk Batılaşma hareketlerinin sanatsal etkileri, Asker kökenli ressamların yurt-dışında eğitim görüp dönen ve padişah ya da saraya yakın kişilerin portrelerini yapmak üzere davet edilen yabancı ressamlar, burada sanat atölyeleri açıp sanatı topluma yayma hareketleri başlamıştır. Türk resim sanatında kadın porte çalışmaları, Osman Hamdi, Halil Paşa, Mihri Müşfik, İbrahim Çallı, Nurullah Berk, Nuri İyem, Neşet Günal ve Mehmet Başbuğ'un resimlerinden örnekler verilerek ele alınmıştır. Akademik eğitim ile empresyonizmi birleştiren portreler üretilmiştir. Sonraki yıllarda dönemsel üslupların etkileri farklılaşarak modeli sadece biçimsel olarak ele alırken portrenin, iç dünyasını yansıtmayan bir durum söz konusudur. Yeni oluşumlarda ise yani biçim bozmaya karşı çıkarak kişinin dünyasının sosyal sorunları anlatmayı temel olarak benimseyen çalışmalar üretmişlerdir. Kısa süren bir soyut dönemden sonra sanatçılar samimi anlatımlar içeren eserler vererek sosyal gerçekliği dışa vuran eserler meydana getirirler.1980'den günümüze kadar özgün ifadeler devam ederek portrelerin sadece üslup sal ve biçimsel kaygılarla meydana gelmediği sosyolojik, psikolojik ve felsefi bir anlatıma gidildiği de görülmektedir.Anahtar Kelimeler: Türk Resmi, Kadın, Portre, Kadın Portresi, Anadolu Kadını

Concept of Portrait; Although it is expressed in many ways, it is the study of transferring the human image on any surface. It is possible to encounter portrait examples throughout history. In her thesis ` Portrait İnterpretations On Woman Themed İn Turkish Painting`, female portrait has been handled in many ways throughout the history of painting and has been the subject of paintings. Portraits, from time to time, determine the psychological mood of the person, the state of society in society and the characteristics of the period in which it was created, the place and characteristics of women in society. giving some clues about how the artist is feeling right now. Examples of women's portraits in Turkish painting are found in the middle of the 19th century. Artistic effects of the first Westernization movements in the Ottoman period, foreign painters of military-origin painters who were educated abroad and invited to make portraits of people near the sultan or the palace began to open art workshops and spread the art to society. The portraits of women in Turkish painting are handled by giving examples from the pictures of Osman Hamdi, Halil Pasha, Mihri Müşfik, İbrahim Çallı, Nurullah Berk, Nuri İyem, Neşet Günal and Mehmet Başbuğ. Portraits were produced that combine academic education with impressionism. In the following years, although the effects of periodic styles are different, the model was only considered officially, but there is a situation that does not reflect the inner world of the portrait. They produced studies in new formations, namely, by opposing deformity, basically adopting to explain the social problems of a person's world. After a short abstract period, artists create works containing sincere expressions and create works that express social reality. It is also seen that portraits do not emerge only with style and formal concerns, but a sociological, psychological and philosophical narration continues.Key Words: Turkish Picture, women, portrait, portrait of women, Anatolian women