Farklı formlardaki kitosan biyopolimerinin yün liflerine uygulanma olanaklarının araştırılması

Abstract

Kitosan dünyada en çok bulunan ikinci biyopolimer olan kitinin en önemli türevidir. Bu yenilenebilir kaynaktan daha etkili bir şekilde yararlanmak için kitosanın boyutlarını küçültme çalışmaları son yıllarda hız kazanmaya başlamıştır. Kitosanın boyutunu küçültmek için birçok yöntem kullanılmasına rağmen iyonik jelleşme yöntemi kolay olması ve toksik kimyasal madde kullanımı gerektirmemesi nedeniyle en çok kullanılan yöntemdir.Çevre bilinci ve tüketici farkındalığı, günümüzde tekstil terbiyesinde uygulanan geleneksel kimyasal işlemler yerine çevre dostu yeni teknolojilerin kullanımını gündeme getirmiştir. Ekolojik yöntemler olarak atmosferik plazma ve enzimatik işlem tekstil terbiyesinde çok önemli bir yere sahiptir.Bu tez çalışmasında; ham, enzim ve/veya plazma ile işlem görmüş yünlü kumaşların boyama, haslık, çekmezlik ve mukavemet gibi özellikleri üzerinde kitosan ve nanokitosanın etkisi karşılaştırmalı olarak araştırılmıştır. Antimikrobiyal aktivite deneylerinde gümüş yüklü nanokitosan partikülleri de kullanılmıştır. Kitosan, nanokitosan ve gümüş yüklü nanokitosan ile işlem gören yün liflerinin antimikrobiyal aktivitesi incelenmiştir.

Chitosan is the most important derivative of chitin which is the second most abundant biopolymer in the world. To take advantage of this renewable resource more effectively, size reduction efforts has begun to gain momentum in recent years. Although there are several methods to reduce the size of chitosan, ionic gelation is most the commonly used method because it is an easy method and it does not require the use of toxic chemicals. Environmental concerns and consumer awareness has brought prominence to eco-friendly new technologies as an alternative to the traditional chemical processes in textile finishing today. As two of the ecological methods, the atmospheric plasma method and enzymatic method have a very significant place among the rest of the textile finishing processes.In this study, the use of chitosan and nanochitosan are investigated on untreated, enzyme or/and plasma treated wool fabrics. The effects of chitosan and nanochitosan are compared in regards to their performances such as dyeing, fastness, anti-shrinkage properties and strenght. For the antimicrobial property activity test, silver loaded nanochitosan particles are also used. Chitosan, nanochitosan and silver loaded nanochitosan treated wool fabrics of antimicrobial activity are invesigated.