Network veri zarflama analizi ile etkinlik ölçümü

Abstract

Sürdürülebilir kalkınma hedefleri (SKH), ekonomik, sosyal ve çevresel alanlarda küresel kalkınmaya rehberlik eden bir eylem planıdır. 2015-2030 dönemini kapsayan ve toplamda 17 hedef ile tanımlanmış olan bu eylem planının dördüncüsünü `SKH 4: Nitelikli Eğitim` oluşturmaktadır. Günümüzde bu hedefe atfedilen anlam itibariyle, ülkelerin ekonomik, sosyal ya da çevresel herhangi bir alandaki kalkınmalarının temelinde eğitimin olduğu kabul edilmektedir. Nitekim bir üretim etkinliği olarak, ülkelerin insan sermayesini optimize etmeye çalışan nitelikli eğitim hedefi ile ilgili yapılan çalışmalar hayati önem taşımaktadır. Toplumların gelişmesi ve modernleşmesi kapsamında önemli bir itici güç olarak değerlendirilmekte olan bu hedef, bireylerin refah ve mutluluklarını sağlamak, sosyo-ekonomik statülerini geliştirmek için eğitime katılımı her yerde ve herkes için mümkün kılmaktadır. Bu sayede nitelikli eğitim hedefi, emeğin niteliğini artırarak toplumların iktisadi büyümelerine ve ekonomik kalkınmalarına yardımcı olmaktadır. Çalışmada nitelikli eğitim hedefiyle ilişkili olan makroekonomik göstergeler kullanılarak 30 OECD ülkesinin eğitim ekonomisi performanslarının kapsamlı ve objektif bir şekilde değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Yapılan bu performans değerlendirmesinin, kamu politika ve finansmanın eğitime yönelik etkileri konusunda ülkeler için tamamlayıcı bir kılavuz niteliğinde olacağına inanılmaktadır. Performans değerlendirmesi temelinde ise ülkelerin eğitim ekonomisi etkinlikleri, makroekonomik göstergelerin bir fonksiyonu olarak ilişkisel network veri zarflama analizi kullanılarak hesaplanmaktadır. İlişkisel network veri zarflama analizinin modellenerek, ülkelerin eğitim ekonomisi ihtiyaçlarına cevap veren toplam etkinlik değerleri ve alt-süreç etkinlik değerleri gibi farklı etkinlik değerlerinin elde edilmesi amacıyla Generalized Algebraic Modeling System (GAMS) kodları oluşturulmuştur. Yeni geliştirilmiş bir performans ölçümü olan ilişkisel network veri zarflama analizinin eğitim ekonomisi alanında nasıl kullanıldığının gösterilmesi ve bu amaçla geliştirilen GAMS kodlarının sunulması çalışmanın önemli noktalarını oluşturmaktadır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgular ise herhangi bir ülkenin bireylerine nitelikli bir eğitim sağlamasında önem vermesi gereken makroekonomik göstergelerin tespit edilmesini ve ülkenin mevcut konumunun saptanmasını sağlamakta iken, bu durum birey için ekonomik kazanıma ve toplum için üretkenlik artışına fayda sağlamaktadır.

Sustainable development goals (SDG) is an action plan that guides global development in economic, social and environmental areas. The fourth goal of this action plan covering the 2015-2030 period and defined with 17 goals is `SDG 4: Quality Education`. Nowadays, it is accepted that education is the basis of the countries' economic, social or environmental development in terms of the meaning attributed to this goal. As a productive efficiency, the studies on the quality education that try to optimize the human capital of countries are vital. This goal is considered as an important driving force in the development and modernization of societies. Participation in education is possible for everyone and everywhere to ensure the welfare and happiness of individuals and to improve their socio-economic status. The related goal helps economic growth and development of societies by increasing the quality of labor. The study aims to evaluate the education economy performances of 30 OECD countries comprehensively and objectively within the scope of macroeconomic indicators related to the quality education goal. It is believed that this performance evaluation will be a complimentary guide for countries on the educational effects of public policy and financing. Based on performance evaluation, the education economy efficiencies of countries are calculated by using relational network data envelopment analysis as a function of macroeconomic indicators. Generalized Algebraic Modeling System (GAMS) codes are created to model the relational network data envelopment analysis and to obtain different efficiency values such as total efficiency values and sub-process efficiency values that meet the education economy needs of countries. The important points of the study are pointing out how the relational network data envelopment analysis, which is a newly developed performance measurement, is used in the field of education economy and presenting GAMS codes developed for this purpose. The findings of the study provide the determination of the macroeconomic indicators and determination of the current position of the country, which should give importance to providing quality education to the individuals of countries, while this provides benefit to economic gain for the individual and productivity increase for society.