Aktif spor yapan ve yapmayan görme engellilerin benlik tasarımı farklarının karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Lise çağındaki aktif spor yapan ve yapmayan görme engelli öğrencilerin benlik tasarımı farklarının karşılaştırılması ve benlik tasarımı ile ilgili yaygın sorunların saptanması amaçlanmıştır.Materyal ve Metot: Çalışmaya yaşları 16 -19 arasında Ordu ili ve çevre ilçelerde yaşayan ve 2014 - 2015 öğretim yılı lise düzeyinde eğitim gören toplam 40 görme engelli birey gönüllü (spor yapan (n= 20, Atletizm, Goalball, Judo, Yüzme, B-2 Futbol) ve spor yapmayan (n=20)) olarak katılmıştır. Çalışmamız 8 hafta devam etmiştir. Spor yapan ve yapmayan görme engellilerin kendini kabul düzeylerini ölçmek için Temuge (1987) tarafından geliştirilen Kendini Kabul Envanteri kullanılmış ve çalışmaya katılan görme engelli öğrencilerin demografik bilgilerine ulaşmak için araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. İstatiksel analizleri non-parametrik bir analiz yöntemi olan Mann-Whitney U testi ile yapılmıştır. Bulgular: Görme engelli bireylerin benlik tasarımı farklarının vurgulanması için yapılan test sonuçlarına göre; 20 spor yapan ve 20 spor yapmayan görme engelli bireylerin 10 alt psikolojik ölçütten oluşmuş anketin 116 sorusuna verdikleri cevaplara göre 19'unda fark vardır sonucuna ulaşılmıştır. Kendini Bazı Konularda Yeterli Sayma ve Bazı Yaşam Sorunlarını Kendine Göre Çözmede Başarılı Olacağına İnanma alt ölçütü için; başarısızlık karşısında çabuk yıkılıyor ve kendime güvenimi kaybediyorum, geleceğimden umutluyum, bir işi planlarken birçok kimselere danışırım ama son kararı kendim veririm, daima başkaları tarafından korunmaya ve desteklenmeye ihtiyacım var. Kendi Davranışlarının Sorumluluğunu Kabullenme alt ölçütü için; kararsız bir insan oluşumdan dolayı yaşamım tatsızlaşıyor, kendimle ilgili konularda karar vermede güçlük çekiyorum. Aşırı Ölçüde Mahcupluk ve Utangaçlık Göstermeme alt ölçütü için; genellikle başkalarının yanında terler ve bunalırım, arkadaşlarımın davetini beklemeden gerektiğinde onların grubuna katılırım, genellikle topluluk içinde bulunmaktan hoşlanırım, girişken bir insan sayılırım, topluluk içinde rahat konuşamıyorum. Kendi Değer Ve İnançlarına Uygun Yaşama alt ölçütü için; Genellikle kendimden çok başkalarını memnun etme çabasındayım. Beden Ve Fizik Yapısını Kabullenme Alt Ölçütü için Arkadaşlarımın birçoğu kadar güzel ya da yakışıklıyım. Kendini Başkalarının Kabul Ettiğine İnanma alt ölçütü için; ev sahibini rahatsız edeceğim düşüncesiyle misafirliğe gitmekten çekinirim. Kişiliğinde Bazı Olumlu Ve Değerli Yanların Bulunduğuna İnanma alt ölçütü için; İnsanlar beni övdüklerinde içimden bu kadar değerli olmadığımı düşünürüm, Yeni durumlara kolay uyum yapabiliyor ve yaşantılardan hoşlanıyorum, Kolay mutlu olamıyorum, genellikle karamsar bir insanım. Olumlu yönleri kadar olumsuz yönlerini de kişiliğinin bir parçası sayma alt ölçütü için; Üzerime aldığım görevi kusursuz yapmam şarttır, bağımsız değişkenleri P< 0,05 ve 0,01 olduğundan anlamlıdır.Sonuç: Çalışmada uygulanan anket sonuçları neticesinde; spor yapan görme engellilerin spor yapmayan görme engellilere göre benlik tasarımları farklarının daha iyi olduğu ve sporun görme engelli bireyler üzerinde olumlu etkisi olduğu sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Görme engelliler, benlik tasarımı, spor

Aim: it is aimed to compare visually disabled students of high-school age who do or do not sport actively and determine the common issues related to personality design.Materials and methods: 40 visually disabled volunteer individuals the ones do sport ( n: 20 ) and the ones do not sports ( n: 20 ) participated to the study. The study lasted 8 weeks. To measure the level of self-acceptance of the visually disabled who do or dont do sport, it was used self-acceptance inventory developed by Temuge (1987) personal information form developed by the researcher to reach the demographic information of the visually disabled students who participated to the study. For the statiscal analyses Mann-Whitney U test carried out.Findings: According to the test results carried out to emphasize the differences of personality design of the visually disabled individuals ; it was reached that: for the sub-criterion of believing self-sufficient in some issues and become successful in solving some life problems by himself/herself, I quickly feel devastated against the failure and lose self-confidence, hopeful of my future, consult others while planning something but I give the final decision, I always in need of being protected and supported by others, for the sub-criterion of acceptance responsibility for their own behaviours; because of being an indecisive person, my life becomes unsatisfactory, I have difficulty in deciding self-issues, for the sub-criterion of not showing extreme pudency and shyness; I generally get sweat and feel distressed, if required I join the peer groups without waiting for their invitation, I generally like to be in community, I am a sociable person, I can not talk comfortably in community. For the sub-criterion of leading a life in accordance with own values and own beliefs; I generally in an effort to please others more than myself. For the sub-criterion of accepting bodily and physical structure; I am as beatiful or handsome as most of my friends. For the sub-criterion of believing acceptance by others; I hesitate to visit others for the thought of giving disturbance to the host. For the sub-criterion of believing in having some negative and positive sides in personality; when people praise me I am thinking of myself not as valuable as they think, I can adopt to the new situations and a pessimistic person. For the sub-criterion of considering the negative sides as much as positive sides as a part of the personality; I have to do the study that I am responsible for, meaningful as the İndependent variables are P<0.05 and P<0.01.Result: In the light of the result of the study; it was concluded that visually disabled who practise sport have better personality design differences more than those who do not practise sport and sport has a positive impact on visually disabled individuals.Key words: Visually disabled, personality design, sport.