İstanbul Boğazı için nükleer teknikle yüzey tuzluluk tayini, yeni bir analitik model ve irdelenmesi

Abstract

Üniversitesi : stanbul Teknik ÜniversitesiEnstitüsü : EnerjiAnabilim Dalı : Nükleer AraştırmalarProgramı : Nükleer EnerjiTez Danışmanı : Prof. Dr. Beril A. TUĞRULTez Türü ve Tarihi : Doktora-Nisan 2006ÖZETSTANBUL BOĞAZI Ç N NÜKLEER TEKN KLE YÜZEY TUZLULUK TAY N ,YEN B R ANAL T K MODEL VE RDELENMESŞerife pek KARAASLANBu çalışmada, stanbul Boğazı'nın yüzey tuzluluk değerleri farklı lokasyon vemevsimlerde nötron aktivasyon analiziyle tayin edilmiştir. Literatürde, nötronaktivasyon analiziyle tuzluluk tayinine ilişkin bir yayına rastlanmamıştır. Nötronaktivasyon analizi tuzluluk sonuçlarını kıyaslamak için konvansiyonel bir teknik olanuçurma yöntemi seçilmiştir. Nötron aktivasyon analizi tuzluluk sonuçlarının uçurmasonuçlarına yakınsadığı gösterilmiştir. Daha sonra deneysel sonuçlar kullanılarak biranalitik model oluşturulmuştur. Nötron aktivasyon analizi sonuçları kullanılarak yereve zamana bağlı matematik model geliştirilmiştir. Bu yeni model, stanbul Boğazı'naözgü original parametreleri barındırmaktadır. Deneysel ve matematik model sonuçlarıFEMLAB 3.1 programında tek boyutlu difüzyon denkleminin çözülmesiyle oluşansimülasyon sonuçlarıyla kıyaslanmıştır. Deneysel ve teorik sonuçların iyi bir uyumiçinde olduğu ortaya çıkmıştır. Böylelikle nötron aktivasyon analizi ile deniz suyutuzluluk tayininin yapılabileceği ve önerilen analitik modelin güvenilirliklekullanılabileceği gösterilmiştir.Anahtar Kelimeler: stanbul Boğazı, Tuzluluk, Na-24, Uçurma Yöntemi, NötronAktivasyon AnaliziBilim Dalı Sayısal Kodu: 622.02.01

University : Istanbul Technical UniversityInstitute : EnergyScience Programme : Nuclear ResearchesProgramme : Nuclear EnergySupervisor : Prof. Dr. Beril A. TUĞRULDegree Awarded and Date : PhD-April 2006ABSTRACTSURFACE SALINITY DETERMINATION FOR THE BOSPHOROUS BY ANUCLEAR TECHNIQUE, A NEW ANALYTICAL MODEL AND EVALUATIONŞerife pek KARAASLANIn this study, surface salinity values along Bosphorous at different periods of time andlocations have been determined with neutron activation analysis. In the literature, thereis no paper showing that neutron activation analysis has been used for salinitydetermination. In order to compare the results of the neutron activation analysis, withthose of the evaporation, the oldest method of salinity determination, has been chosen.Neutron actiation analysis salinity results showed a good approximation with those ofthe evaporation. Moreover, experimental results have been used to form an analyticalmodel. Using the neutron activation analysis values, a mathematical model whichdepends on distance and time has been evaluated. The mathematical equation carriesthe parameters originally pertaining to Bosphorous. The experimental andmathematical model results have been compared with those of the simulation obtainedby FEMLAB 3.1 solving the one dimensional diffusion equation. Experimental andtheoretical results turned out to have good accuracy. It is also concluded that neutronactivation analysis can be used to determine the salinity and mathematical model as well,in relevance.Keywords: Bosphorous, Salinity, Na-24, Evaporation Method, Neutron ActivationAnalysisScience Code: 622.02.01