Farklı metallerin beta geçirgenliklerinin incelenmesi

Abstract

Nükleer tekniklerde farklı radyasyon tipleri kullanılabilmektedir. Bu radyasyontiplerinden biri beta parçacıklarıdır. Beta parçacıklarıyla çalışma, radyasyon güvenliğiaçısından da önem arz etmektedir. Bir başka deyişle, malzeme ile etkileşimi önemliolmaktadır.Bu Yüksek Lisans Tez çalışması ile, metallerin bir arada kullanılması halinde betageçirgenliklerinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu bağlamda, endüstride farklısektörlerde sıkça kullanılan bir metal olan bakır ile çalışılması benimsenmiş ve bakır ilebirlikte dört farklı metalin (Al, Ni, Ag, Pb) kullanılması halinde söz konusu bumalzemelerin beta geçirgenliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır ve Sr-90 kaynağıkullanılarak transmisyon prensibine uygun olarak deney geometrisi oluşturularakdeneyler gerçeklenmiştir.Deneysel çalışmalar sonucunda bakır ile birlikte dört farklı metal için uyum eğrileriçıkartılmıştır.. Çizilen uyum (fitting) eğrilerinin sınanması amacıyla, (çalışılanmalzemeler için) uyum (fitting) eğrilerinin çıkarılmasında kullanılmayan malzemekalınlıklarına ilişkin deneyler de yapılmıştır. Sınama amaçlı deneylerimizle, çizilenuyum (fitting) eğrileri ileri derecede uyumluluk gösterdiği tespit edilmiş ve söz konusuuyum eğrilerinin `kalibrasyon eğrisi' olarak kullanılabileceklerinin mümkün olduğugösterilmiştir.Öz olarak, belirtmek gerekirse; bu Yüksek Lisans tez çalışması ile, bakır ile birlikte dörtfarklı metal (Al, Ni, Ag ve Pb) için yapılan deneysel çalışmalarımızla bu malzemelereilişkin beta geçirgenlikleri belirlenmiş ve beta radyasyonunun bağıl şiddeti ile kalınlığabağlı olarak kalibrasyon eğrileri çizilebilmiştir. Böylelikle, uygulamaya yönelik, hayatageçirilebilir ve kullanılabilir sonuçlara ulaşılmış bulunmaktadır.

Radiation can be used in different application areas e.g industrial, medical,archaeometric purposes. One of the radiation type is beta particles. Working with betaparticles has importance in terms of radiation safety.In this study, the case of metals used in a search aimed at determining the permeabilityof beta. In this context, in industry within different sectors are commonly used metalcopper is chosen. In our study, combining copper with four different metals (Al, Ni, Ag,Pb) are investigated and beta-permeability of those materials are determinedexperimentally. Sr-90 radioisotope source is used as the beta emitter and theexperimental geometry set up according to the transmission principle. The experimentalgeometry is formed in the same position during the whole experiments.In the results of experimental studies, calibration curves could be drawn for thematerials which are four different metals with copper. The Grapher program were usedfor drawing of the curves via relative intensity and thickness of the materials. Theexpressions of the curves were determined the Grapher program also. Calibrationcurves were tested with a different sample which has unusing thickness during theregular experiments. The appropriation of the test experiments and the calibrationcurves found highly compatible and the curves could be used as the ?calibration curves?are shown.Concise, to indicate, if necessary, the MSc thesis of copper with four different metals (Al,Ni, Ag and Pb) related to beta-permeability were determined and beta radiation relativeintensity and thickness depending on the calibration curves produced. Thusimplementation, can be applied and available results have been achieved.