İskemi sonrası oluşan serbest oksijen radikallerinin yol açtığı serebral doku değişikliklerinde allopürinol ve süperoksit dismutazın etkileri

Abstract

TÜRKÇE ÖZET : İskemi- reperfüzyon doku harabiyetinde önemli rol oynayan serbest oksijen radikalleri, yüksek reaktiviteye sahip moleküller olup, nöronal, glial ve endotelyal hücrelerde membran fosfolipid peroksidasyonu ve hücresel protein ve nükleik asitlerin oksidasyonuyla hasara yol acarlar, Antioksidan ajanlardan allopüronol (AP) ve süperoksit dismutaz (SOD), serbest radikal oluşumunu önlemede, farklı mekanizmalarla etkili olurlar. Deneysel çalışmamızda, MCA oklüzyon tekniği ile fokal serebral iskemi yaratılarak, serbest radikal önleyicilerden AP ve SOD' ın etkilerinin araştırılması amaçlandı. İskemik serebral dokuların histolojik incelemesinde, nöronal, glial ve endotelyal hücrelerin sellüler ve subsellüler komponentlerindeki harabiyetin, AP ve SOD gruplarında belirgin derecede az olduğu görüldü. Önceki çalışmalarda rastlanmayan bir önemli nokta, AP grubunda nöronal ve glial hücreler normale yakın görünümdeyken, nörolem ve aksonal yapılarda kısmen de olsa harabiyet saptanmasıdır. SOD grubunda ise, bu durumun tam tersi görülmüştür. Bu nedenle, her iki antioksidan ajanın birlikte kullanılmasıyla, histolojik olarak daha etkili sonuçların elde edilebileceği düşünülmüştür. Sonuç olarak, iskemik doku harabiyetinde ideal tedavinin hala çok iyi bilindiği söylenemez. Gündemde olan tıbbi ve cerrahi tedavi metodları, iskemik dokunun reoksi jenizasyonuna yol açmakta ve serbest oksijen radikallerinin açığa çıkmasıyla hücre harabiyetini artırmaktadır. Bu konuda yapılacak daha ileri çalışmaların gerekliliğine inanmaktayız.

43 V I - İ NG İ I_ î ZOE ÖZET : THE EFFECTS OF ALLOPURINOL AND SUPEROXIDE DISMUTASE ON THE CHANGES CAUSED BY FREE OXYGEN RADICALS FOLLOWING CEREBRAL ISCHEMIA Free oxygen radicals which have an important role in ischemia reperfusion tissue injury, a.re highly reactive molecules and capable of damaging neuronal, glial and endothelial cells by peroxidation of membrane phospholipids and by oxidation of cellular proteins and nucleic acids. Allopurinol (AP) and superoxide dismutase (SOD) which a.re antioxidant agents, act on two different sites on preventing of free radical production. In our experimental study, we created focal cerebral ischemia by MCA occlusion technique and aimed to evaluate the effects of radical scavengers, AP and SOD. We saw that there was obviously less damage in cellular and subcellular components of neuronal, glial and endothelial cells in AP and SOD groups on histological examination of the cerebral ischemic tissues. The most important point which has not been observed in the previous studies, is that a little bit more damage was observed in neurolemma and axonal structures while neuronal and glial cells were nearly- normal in AP group and vice versa in SOD group. It can thus be postulated that if both antioxidant agents were together used, more effective histological results would be obtained. The ideal treatment of ischemic tissue damage is not well known. Both surgical and pharmacological therapy models/ induce a reperfusion injury by oxygen reintroduction and consequently oxygen radical formation that produces cell damage. We believe that further studies on this subject arts needed.