Antimikrobiyal ajanların yara iyileşmesi üzerine in vitro ve in vivo etkileri

Abstract

42 ÖZET Povidon iodin, klorheksidin glukonat, rifampisin, nitrofurazon ve triticum vulgare sulu ekstresinin yara iyileşmesine in vitro ve in vivo etkileri bir dizi çalışma ile araştırılmıştır. Çalışma in vitro ve in vivo olarak iki basamakta yapılmıştır. İlk basamakta ajanların fibroblastlar üzerindeki etkileri fibroblast hücre kültürleri üzerinde çalışılmıştır. Bu basamakta ayrıca ajanların çeşitli konsantrasyonlarda Staphylococcus aureus üzerine antimikrobial etki gösterip göstermediği araştırılmıştır. İkinci basamakta ise fare sırtında oluşturulan yaralara değişik konsantrasyondaki ajanlar uygulanmış ve ajanların yara iyileşmesine etkileri gros ve histolojik olarak değerlendirilmiş ve doku hidroksiprolin düzeyleri ölçülmüştür. In vitro çalışma sonucunda triticum vulgare dışındaki tüm ajanların, değişen oranlarda da olsa, fibroblastlara toksik olduğu izlenmiştir. Dilüsyonlar sonucu klorheksidin ve rifampisinin antimikrobial etkinliğinin sürdüğü görülmüştür. In vivo çalışmada ise %4 klorheksidinin gerek gros gerekse mikroskobik düzeyde yara iyileşmesini belirgin biçimde bozduğu izlenmiştir. Diğer ajan ve konsantrasyonların ise yara iyileşmesini belirgin etkilemediği gözlenmiştir. Hidroksiprolin düzeyi tayini sonucunda triticum vulgarenin kollajen yapımını aktive ettiği görülmüştür.