İnce barsak iskemi reperfüzyon hasarına bilirubinin etkisi

Abstract

ÖZET Tüm sistemlerde ve özellikle barsaklarda çeşitli nedenlerle iskemi/reperfüzyon (İ/R) hasarı oluşabilir. Bu çalışmada güçlü bir antioksidan olan bilirubinin; serbest ok sijen radikallerinin oluştuğu ve doku harabiyetine yol açtığı, ince barsak İ/R hasarına karşı koruyucu bir etkisinin olup olmadığının incelenmesi amaçlandı (8,23,24,35,36,40,41,42). Bu amaçla 30 adet rat, her biri 6 hayvandan oluşan beş gruba ayrıldı. Genel a- nestezi altında tüm gruplarda juguler kataterizasyonu takiben 2 saat süresince SF grubunda serum fizyolojik (SF), B grubunda 20 mg/kg/sa bilirubin, SF-İR grubunda SF, B-İR.1 grubunda 10 mg/kg/sa bilirubin ve B-İR.2 grubunda 20 mg/kg/sa bilirubin infüzyonu yapıldı. Son 3 grupta orta hat kesişi ile karna girilip superior mezenterik arter (SMA) oklüzyonu ile 45 dakika iskemi ve 1 saat süreyle reperfüzyonu takiben histopatolojik değerlendirme ve malondialdehit (MDA) ölçümü için ince barsak doku örneği alındı. İlk 2 grupta ise İ/R oluşturulmadan ince barsak doku örnekleri elde edil di. Mukozal lezyonlar, ışık mikroskopisi ile Chiu'nun tariflediği şekilde grade 0'dan 5'e kadar, hasarın artışıyla yükselen şekilde skorlandı. Sonuçların istatistiksel analizleri Mann-Whitney U ve %2 testleri kullanılarak yapıldı. Bilirubin düzeyleri ile MDA düzeyleri arasındaki korelasyon çalışıldı. Histopatolojik olarak SF-İR grubunda şiddetli hasar (Grade 4-5) saptanırken, B- İR.1 grubunda hafif hasar olduğu (Grade 0-3), B-İR.2 grubunda ise mukozal görünümün normal olduğu (Grade 0) gözlendi. B-İR.1 ve B-İR.2 gruplarıyla SF-İR grubunun hasar skorları istatistiksel olarak farklıydı (p<0.05). Buna göre ince barsak İ/R'unda 2810/mg/kg/sa bilirubin infüzyonunun mukozal hasarı anlamlı olarak azalttığı; 20 mg/kg/sa bilirubin infüzyonunun ise önlediği gözlendi. Ortalama doku MDA düzeyleri SF (25.73 nmol/gr doku) B (17.63 nmol/gr doku), B-İR.1 (30.56 nmol/gr doku), B-İR.2 (25.56 nmol/gr doku) gruplarında düşük, SF-İR grubunda ise yüksek (45.3 nmol/gr doku) bulundu. SF-İR grubu ile B-İR.1 ve B-İR.2 gruplarının MDA düzeylerinin farkı istatistiksel olarak anlamlıydı (her iki karşılaştırma için de u=36, p<0.05). İ/R yapılan gruplarda, bilirubin düzeyleri ile MDA düzeyleri ara sında yüksek bir ters korelasyon saptandı (-0.94) Güçlü antioksidan etkiye sahip bulunan bilirubinin in vivo olarak ince barsak İ/R hasarına etkisini incelediğimiz bu çalışmada; bilirubinin ince barsak İ/R hasarını önle diğini gözledik. Bu bulgular bilirubinin antioksidan olarak vücut savunmasında rol aldığına dair ileri sürülen hipotezleri desteklemiştir. 29